“Pastrimi i parave është aq i pacipë sa mund të jetë! Duke përdorur pasaportën e tij britanike të sapoprerë, bosi i krimit me origjinë shqiptare, Gjelosh Kolicaj, ngarkonte valixhet e mbushura me tufa parash në peshoren e aeroportit përpara se t’i fluturonte për në atdheun e tij”, kështu e nis artikullin e saj një media angleze Daily Telegraph.
Kolicaj dhe vëllai i tij, Jak, drejtuan një ekip korrierësh prej katër personash, të cilët bënë më shumë se 80 udhëtime në dy vjet nga aeroportet e Mbretërisë së Bashkuar, përfshirë Stansted, në vende, përfshirë Belgjikën dhe Greqinë, për transportin e mëtejshëm në Shqipëri.
Ata u kapën pasi policia përgjoi ra në gjurmët e transportit kontrabandë të një shumë parash prej 180 mijë £ dhe një transport tjetër me 100 mijë £. 180,000 £ u gjetën të mbështjella në një ambalazh kafe në një qese plastike transportuese, e fshehur në një valixhe të dytë, të brendshme, ndërsa një nga korrierët u përpoq të udhëtonte nga Stansted në Selanik në Greqi.
Hetuesit e Agjencisë Kombëtare të Krimit (NCA), të cilët më në fund e kapën atë, llogariti se ai dhe miqtë e tij kishin kontrabanduar pak më pak se 8 milionë paund fitime nga ndërmarrjet e grupit të tij të krimit të organizuar jashtë Britanisë së Madhe dhe në atdheun e tij.
Krimineli 42-vjeçar në karrierë u burgos për gjashtë vjet në vitin 2018 pasi u deklarua fajtor, por tani është liruar dhe jeton në Mbretërinë e Bashkuar, sepse përpjekjet e Sekretarit të Brendshëm për ta dëbuar atë janë frustruar nga gjyqtarët e imigracionit, pasi ai pretendon se largimi i tij do të ishte shkelje e të drejtave të tij njerëzore.
Kjo pavarësisht provave nga NCA që duke pasur parasysh shkallën e aktiviteteve të tij kriminale dhe rolin e tij “të lartë dhe kontrollues” në grupin e krimit, kishte “të ngjarë” që ai “të vazhdonte të përbënte rrezik” për publikun pasi të lirohej nga burgu.
Është një histori që zbulon absurditetet dhe zbrazëtirat në një sistem qeveritar që tani premton të ndalojë kriminelët e rëndë që marrin nënshtetësinë britanike në radhë të parë dhe të dëbojë shkelësit e huaj nga këto brigje, shkruan më tej Daily Telegraph.
Kur dhe si u bashkua dhe u ngrit Gjelosh Kolicaj në radhët e bandës së tij kriminale nuk dihet, por ishte qartë një avantazh që pak pasi mbërriti në Britaninë e Madhe në 2005, ai u martua me një grua britanike.
Kjo i mundësoi atij të siguronte leje qëndrimi të pacaktuar në vitin 2007 përpara se të fitonte shtetësinë e plotë dhe pasaportën e Mbretërisë së Bashkuar në shkurt 2009. Pasi kishte përfituar nga shtetësia e dyfishtë, ai më pas u divorcua nga gruaja e tij për t’u martuar me një grua shqiptare me të cilën ka dy fëmijë, tani të moshës shtatë dhe pesë. Ajo tani po kërkon shtetësinë e Mbretërisë së Bashkuar në bazë të marrëdhënies së saj me të.
Përpjekja për t’i hequr shtetësinë dhe për ta dëbuar dështoi pas një vendimi të gjykatës së imigracionit që pretendonte gabime ligjore në vendim dhe shkelje të së drejtës së tij për jetë familjare sipas nenit 8. të Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut (KEDNJ).
Kolicaj nuk është vetëm. Një analizë e Telegraph e vendimeve të gjykatës së imigracionit gjatë dy viteve të fundit tregon se gjykatat kanë vendosur vazhdimisht se të drejtat e njeriut të të dënuarve shqiptarë dhe kriminelëve të tjerë, tejkalojnë rrezikun për publikun dhe bllokojnë dëbimet e tyre.
Shqiptari Ermal Gaxha, i dënuar me 27 muaj burg për plagosjen e rëndë të një kolegu të punës, të cilin e qëlloi me pistoletë, i shpëtoi dëbimit për shkak të dëmit që do t’i shkaktonte marrëdhënies së tij “të vërtetë dhe të qëndrueshme” me gruan dhe vajzën e tij britanike.
Edison Kullolli, një shqiptar i dënuar me nëntë muaj burg për sjellje kërcënuese, drejtim të rrezikshëm dhe mbajtje kokaine, citoi nenin 8 të KEDNJ-së për të shmangur largimin. Ishte e njëjta mbrojtje kundër dëbimit të vendosur me sukses nga Kristian Kodra, i burgosur për dy vjet për drejtimin e një bordelloje ku shitej drogë.
Resul Rahova, i cili fitoi statusin e refugjatit në vitin 2012, u burgos për pesë vjet e gjashtë muaj pasi u kap me 1 milion paund kokainë. Megjithatë, duke cituar nenin 2 dhe 3 të KEDNJ-së mbi të drejtën e tij për jetë dhe për të mos u torturuar, ai fitoi apelin e tij kundër dëbimit pasi pretendoi se do të ishte viktimë e një gjakmarrjeje nëse do të kthehej në Shqipëri.
Edhe vuajtjet e një gruaje mund të jenë një mbrojtje kundër dëbimit. Tregtari i drogës Gazmend Jaupaj, i burgosur me dy vjet për prodhimin e kanabisit, shmangu heqjen pasi pretendoi se do të ishte “tepër e ashpër” për gruan e tij britanike ose të shkonte me të në Shqipëri ose të qëndronte në MB pa të.
Në një imazh pothuajse pasqyrë të rastit të pastruesit të parave Kolicaj, Shefqet Vata, luajti një “rol të rëndësishëm” në një grup të krimit të organizuar dhe u burgos me pesë vjet e shtatë muaj për trafik kokaine. Ai i shpëtoi deportimit për shkak të rrethanave të tij familjare, përkatësisht gruas dhe tre fëmijë.
Në të njëjtën javë kur The Telegraph zbuloi rastin e Kolicajt, doli gjithashtu se gjyqtarët vendosën që një fanatik i ISIS-it që hyri fshehurazi në Britani mund të qëndronte në Mbretërinë e Bashkuar për arsye të të drejtave të njeriut, pavarësisht paralajmërimit të MI5 se ai përbënte një kërcënim terrorist për Britaninë.
“Ky rast i tmerrshëm tregon GJEDNJ-në dhe rrjetën e ngatërruar që është rritur rreth saj, por nuk është unike, nuk është e qëndrueshme”, thotë Robert Jenrick, ish-ministri i imigracionit, përvoja e të cilit në Ministrinë e Brendshme e ka bindur atë se qeveria duhet të marrë një qasje më të ashpër. Kjo tani përfshin opsionin bërthamor të heqjes dorë nga GJEDNJ. “Kontrolli i kufijve tanë, sigurisht, do të ishte shumë më i drejtpërdrejtë nëse do të largoheshim nga rrjeti i ligjeve ndërkombëtare të të drejtave të njeriut, të krijuara për një botë tjetër dhe të shtrirë përtej qëllimit të tyre, që na lidhin duart,” argumenton Jenrick.
Edhe pse është një lëvizje e mbështetur nga rreth 60 deputetë konservatorë dhe u kërkua nga Rishi Sunak nga ish-këshilltari kryesor i Boris Johnson, Dominic Cummings në takimet e tyre private të zbuluara së fundmi, ai po rezistohet nga udhëheqja aktuale e partisë. Sunak thuhet se është “alergjik” ndaj idesë. Një zgjidhje kompromisi u ofrua në formën e një projektligji të të drejtave të propozuar nga ish-sekretari i drejtësisë Dominic Raab. Kjo u përpoq ta bënte më të lehtë dëbimin e kriminelëve të huaj duke shpallur Gjykatën e Lartë të Mbretërisë së Bashkuar si “vendimmarrësin përfundimtar” për të drejtat e njeriut dhe se praktika gjyqësore e Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut nuk kishte nevojë gjithmonë të ndiqej nga gjykatat e Mbretërisë së Bashkuar.
Megjithatë, pas dorëheqjes së Raab nga qeveria, projektligji u hoq nga Sunak në favor të një qasjeje më të synuar për të frenuar migrimin e paligjshëm në legjislacionin e tij “ndaloni anijet” dhe tani projektligjin e Ruandës. Megjithatë, kritikët e projekt-ligjit, si ish-sekretarja e Brendshme Suella Braverman dhe z. Jenrick, kanë frikë se ai do të lejojë ende sfidat nga avokatët që përfaqësojnë azilkërkuesit dhe kriminelët e huaj që kërkojnë të shmangin dëbimin. Shqipëria është një rast i tillë. Në vitin 2022, shqiptarët përbënin 12,658 emigrantë nga Kanali që kalonin me varka të vogla, më shumë se një e katërta e totalit prej 45,000. Vitin e kaluar, ky numër ra 93 për qind në 922 pasi qeveria prezantoi një sërë masash duke përfshirë një marrëveshje për dëbim të shpejtë me Shqipërinë. Qeveria gjithashtu e bëri më të vështirë për emigrantët që të pretendonin se ishin viktima të skllavërisë moderne duke rritur pragun e provave të nevojshme për të paraqitur një kërkesë të tillë.
Kjo pasoi paralajmërimet nga NCA se emigrantët e Kanalit Shqiptar po stërviteshin për të shfrytëzuar ligjet moderne të skllavërisë për të shmangur dëbimin në një “manipulim të hapur” të sistemit.
Pati gjithashtu një shpërthim në fermat e paligjshme të punës dhe kanabisit, të cilat bandat kriminale shqiptare i kanë ngritur në çdo gjë, nga shtëpitë me tarraca deri te magazinat e lira, ndërsa uzurpuan grupet e krimit vietnamezë për t’u bërë furnizuesit kryesorë të drogës.
Si rezultat, dhjetëra emigrantë shqiptarë u dënuan me mbi 300 vjet burg në vetëm tre muaj vitin e kaluar, pasi u rekrutuan nga bandat e krimit të organizuar për të shërbyer në fermat e kanabisit.
Rreth 77 nga 101 shqiptarët e burgosur midis gushtit dhe tetorit të këtij viti u dënuan për vepra të lidhura me prodhimin e kanabisit në fermat në të gjithë Anglinë dhe Uellsin, të drejtuara nga bandat e organizuara, sipas një analize të rasteve nga The Telegraph.
Është katërfishi i normës normale për ndjekjet penale të shqiptarëve. Megjithatë, kjo goditje nuk i ka penguar bosët e krimit të organizuar si Kolicaj të sfidojnë përpjekjet për t’i larguar ata nga MB. “Nëse nuk ishte tashmë e qartë, do të bëhet edhe më e dhimbshme se këto traktate të vjetruara nuk mund të rinegociohen së shpejti, kështu që duhet të heqin dorë”, thotë zoti Jenrick.
