Nga Stephanie HegartyKorrespondenti i popullsisë, Shërbimi Botëror i BBC
Familje të tëra janë zhdukur nga sulmet ajrore të Izraelit në rrugët me popullsi të dendur të Gazës, ku shumë palestinezë jetojnë në shtëpi me shumë breza. Tre palestinezë në Mbretërinë e Bashkuar i thanë BBC-së se më shumë se 20 të afërm të tyre ishin vrarë në një goditje – dhe shumë ishin ende të ngecur nën rrënoja.
Ishte vetëm një pasdite e së premtes dembel dhe me diell katër vjet më parë kur Ahmed al-Naouq shkrepi këtë selfie me familjen e tij. Por ai e mban mend mirë, sidomos tani.
Nën hijen e ullinjve pranë shtëpisë së babait të tij, motrat dhe vëllezërit e tij u mblodhën me fëmijët e tyre për të ngrënë, për të luajtur dhe për të biseduar.
Duke bërë një pushim nga vrapimi, fëmijët ishin gati për të ngrënë kur Ahmedi i kapi së bashku. Tani, shumica prej tyre kanë vdekur, thotë ai.
Ata u vranë në një sulm ajror që goditi shtëpinë e familjes më 22 tetor. Në total, 21 persona u vranë duke përfshirë babain e tij, tre motrat, dy vëllezërit dhe 14 fëmijët e tyre.
Më shumë se 11,000 palestinezë janë vrarë në bombardimet izraelite, sipas ministrisë së shëndetësisë të Hamasit të Gazës. Sulmet ajrore filluan pas sulmit të 7 tetorit nga Hamasi, në të cilin Izraeli thotë se rreth 1200 njerëz u vranë dhe më shumë se 200 u morën peng.
Izraeli thotë se strategjia e tij në Gaza ka qenë të çrrënjos Hamasin, të cilin e akuzon se vepron në zemër të komuniteteve civile – dhe se ndërmerr hapa për të zbutur viktimat civile.
Në foton e Ahmedit shfaqen vetëm shtatë nga fëmijët e vrarë. Disa nuk ishin aty atë ditë, disa as nuk kishin lindur.
Si shumë palestinezë, vëllezërit e Ahmed ndërtuan shtëpitë e tyre familjare mbi ato të babait të tyre – një traditë që do të thotë se brezat po zhduken me një goditje.
Motra e tij Aya kishte shkuar atje për t’u strehuar me fëmijët e saj pasi banesa e saj ishte dëmtuar nga një sulm ajror. Motrat e tjera të tij, Walaa dhe Alaa, ishin gjithashtu atje me fëmijët e tyre. Shtëpia ishte në qendër të Gazës në qytetin Deir al-Balah, një zonë që nuk ishte shënjestruar kurrë më parë. Ata menduan se ishte e sigurt.
“Mendova se ishte një kohë e frikshme për ta, por ata do të jenë mirë,” thotë Ahmed, i habitur tani nga naiviteti i tij.
Ahmed u transferua në Londër katër vjet më parë për të punuar për një OJQ dhe që atëherë nuk ka qenë në shtëpi. Hera e fundit që ai pa fëmijët së bashku ishte me video-telefonatë. Atij i ishte dhënë një shpërblim dhe, si pjesë e një tradite familjare, ai u premtoi mbesave dhe nipërve të tij një kënaqësi.
“Të gjithë thanë se duan të shkojnë në plazh dhe të marrin me qira një shtëpi, të hanë, të kërcejnë së bashku dhe të kënaqen,” thotë ai. Kështu, ai punësoi një dhe u bleu atyre darkë dhe ushqime.
Fëmijët e thirrën atë ditë nga plazhi, duke u grindur në telefon për të folur.
Kaq shumë prej tyre kanë vdekur tani sa Ahmedi pengohet ndërsa kujton emrat dhe moshat e secilit.
Nipi i tij 13-vjeçar Eslami ishte më i madhi dhe ai që njihte më mirë. Ahmedi ishte adoleshent dhe jetonte në shtëpi kur lindi Islami. Nëna e tij kujdesej për fëmijën ndërsa motra e tij ishte në punë, kështu që Ahmedi shpesh e ndihmonte për ta ushqyer dhe ndryshuar.
Ndërsa Islami u rrit, ai tha se donte të bëhej si xhaxhai i tij. Ai ishte i pari i klasës së tij, thotë Ahmed dhe punonte shumë në anglisht, në mënyrë që të mund të vinte edhe në MB.
Eslami u vra së bashku me motrat e tij të vogla – Dima që ishte 10 vjeç, Tala që ishte nëntë vjeç, Nour që ishte pesë vjeç dhe Nasma dy vjeç, si dhe kushërinjtë e tij Raghad (13 vjeç), Bakr (11 vjeç), vajzat Eslam dhe Sarah. ishin të dy nëntë, Mohamedi dhe Basema të cilët ishin tetë vjeç dhe Abdullah dhe Tamimi që ishin gjashtë vjeç.
Pas sulmit, Ahmedi postoi fotografi të secilit prej fëmijëve në internet për të njoftuar botën se çfarë kishte ndodhur me ta. Mes tyre ishte edhe Omari trevjeçar. Djali i vogël kishte qenë në shtrat me nënën e tij Shimaa dhe babin Muhammed – vëllai i Ahmedit – kur ra bomba.
Pastaj Ahmedi mori një telefonatë nga një nga motrat e tij të mbijetuara: Omari ishte gjallë. Vëllai i Ahmedit, Muhamedi ishte vrarë, por Shimaa dhe djali i saj i vogël mbijetuan mrekullisht.
“Ai ishte momenti më i lumtur në jetën time, ndonjëherë,” thotë Ahmed.
I vetmi person tjetër që u nxor nga rrënojat i gjallë ishte 11-vjeçari Malak. Ajo u plagos rëndë, me djegie mbi gjysmën e trupit.
Kur takova Ahmedin, ai më tregoi një fotografi të Malakut në shtratin e saj të spitalit – trupi i saj ishte tërësisht i mbuluar me fasha. Në fillim e ngatërrova me djalë sepse flokët i kishte të shkurtra. Duhet të jetë djegur në zjarr, tha Ahmed.
Babai i Malakut nuk ishte në shtëpi kur u godit dhe ai është gjallë. Por gruaja dhe dy fëmijët e tjerë u vranë. Kur Ahmedi i dërgoi mesazh për ta pyetur se si ishte, ai u përgjigj: “Një trup, pa shpirt”.
Një javë pas bombës, komunikimet nga Gaza u ndërprenë pothuajse tërësisht pasi Izraeli përshkallëzoi sulmin e tij dhe Ahmedi nuk mund të kontaktonte me askënd. Kur sinjali u rilidh dy ditë më vonë, ai mësoi se Malak kishte vdekur.
Furnizimet mjekësore po pakësoheshin dhe 11-vjeçarja duhej të hiqej nga njësia e ICU kur erdhi një rast më urgjent. Ajo kishte shumë dhimbje.
“Unë vdisja njëqind herë çdo ditë,” i tha babai i saj Ahmedit, teksa shikonte se i madhi dhe i fundit nga tre fëmijët e tij po shuheshin.
Pak para ndërprerjes së komunikimit, Ahmedi gjithashtu zbuloi se shtëpia e xhaxhait të tij ishte goditur. Ai ende nuk është i sigurt se kush u vra atje. Të martën, ai mësoi gjithashtu se shtëpia e miqve të tij të ngushtë Maisara dhe Laura ishte goditur. Përsëri disa breza u vranë – Laura mbijetoi, por Maisara ende mungon nën rrënoja.
Në përgjithësi, ne folëm me tre persona në MB, të cilët secili kishin humbur më shumë se 20 anëtarë të familjes në Gaza.
Darwish al-Manaama i tha BBC-së se 44 nga familja e tij vdiqën. Midis tyre ishte mbesa e tij Salma dhe burri i saj, katër fëmijët e tyre të rritur dhe nipi i tyre që mezi ishte një.
Darwish zbuloi se familja e tij kishte vdekur nga një listë e dërguar atij në WhatsApp. Pasi ndau disa detaje, ai ishte shumë i tronditur për të folur.
Yara Sharif, një arkitekte dhe akademike në Londër, më dërgoi foto të shtëpisë së familjes së tezes së saj, e cila u shkatërrua nga një sulm izraelit një javë pas luftës.
“Ishte një shtëpi shumë e bukur,” thotë Yara, “një rezidencë e bukur me një oborr të madh në mes.” Ashtu si familja e Ahmedit, djemtë ndërtuan apartamente për familjet e tyre në krye të prindërve të tyre.
Yara zbuloi se 20 nga të afërmit e saj ishin vrarë në Facebook – halla dhe xhaxhai i saj, dy kushërinjtë e saj dhe 10 fëmijët e tyre, si dhe gjashtë anëtarë të familjes së gjerë.
Disa prej trupave të tyre janë nxjerrë nga rrënojat dhe figurojnë si numra në listën e të vdekurve të publikuar nga Ministria e Shëndetësisë.
Yara na dërgoi një pamje të listës me një shenjë të kuqe të përafërt për secilin emër dhe, në anën e djathtë, moshat e tyre. Sama ishte 16 vjeç, Omar dhe Fahmy ishin binjakë 14 vjeç, Abdulrahman ishte 13, Fatima 10, Obaida shtatë, kushërinjtë Aleman dhe Fatima ishin të dy pesë, Youssef ishte katër dhe Sarah dhe Anas ishin tre.
Yara ka dy kushërinj të mbetur. Ata kërkuan të mos përmenden emrat e tyre, të shqetësuar nga një thashethem i paargumentuar se ata që flasin për mediat janë në shënjestër.
Motrat janë në pjesë të ndryshme të Gazës dhe nuk mund të arrijnë njëra-tjetrën për të mbajtur një funeral apo për të pikëlluar. Dhe gjithsesi, ndërsa kushëriri i Yara i dërgoi asaj mesazh: “Trupi i Muhamedit, mamaja dhe dy fëmijët janë ende nën rrënoja”.
Nuk ka karburant të mjaftueshëm për të drejtuar makineritë e ekskavatorëve në Gaza dhe çdo që është duke punuar është e nevojshme për të shpëtuar ata që janë gjallë.
Të premten, ndërsa isha ulur me Ahmed al-Naouq duke parë lajmet, lista e të vdekurve u zhvendos poshtë ekranit. E pyeta nëse familja e tij ishte në të. “Vetëm 12 prej tyre”, tha ai. Nëntë të tjerët nuk ishin gjetur ende.
Pas bombardimit, motra e tij më e madhe, e cila ishte në shtëpinë e saj kur ndodhi, shkoi për të vizituar rrënojat. Por ajo i tha Ahmedit se nuk mund të qëndronte gjatë sepse nuk mund ta duronte erën e mishit të kalbur.
Ahmedi përpiqet të mbajë kontakte me motrat e tij të mbijetuara. Shpesh telefonat nuk funksionojnë dhe ai humbet kontaktin me ta.
Ai përpiqet të gjejë fjalët në anglisht për të përshkruar atë që ka ndier që nga bombardimi, duke thënë se ndjehet sikur zemra e tij nuk është më në gjoks. E qara është e kotë, thotë ai, sepse nuk ndryshon asgjë.
“Më duket sikur nuk mund të qëndroj pa lëvizur. Nuk mund të rri i qetë. Nuk mund të fle natën,” thotë ai. “Nuk mund të bëni asgjë për të ndaluar këtë ndjenjë.”
Ahmed thotë se babai i tij ishte njeriu më i sjellshëm që kishte njohur ndonjëherë. Ai punoi shumë duke drejtuar një taksi dhe në ndërtim për të ndërtuar një shtëpi për fëmijët e tij dhe për t’i edukuar mirë. Ai dëgjonte me obsesion lajmet dhe besonte se e vetmja zgjidhje për këtë konflikt ishte zgjidhja e një shteti, ku hebrenjtë dhe palestinezët do të jetonin përkrah njëri-tjetrit në paqe.
Por duke menduar për nipin e tij të vetëm të mbijetuar, Ahmed pyet veten: pasi kjo luftë ka marrë kaq shumë njerëz që ai do, çfarë do të besojë Omari?
