Bota
Zbulohen varre të reja, 973 fëmijë indigjen vdiqën në shkollat me konvikt në SHBA
Të paktën 973 fëmijë vendas amerikanë vdiqën në sistemin abuziv të shkollave me konvikt, sipas rezultateve të një hetimi, të publikuar së fundmi, nga zyrtarë të Departamentit të Brendshëm të SHBA-së, të cilët i kërkuan qeverisë të kërkonte falje.
Menjëherë me nisjen e hulumtimeve u gjetën varre të pashënuara në më shumë se 400 shkolla me konviktit, ku fëmijët indigjen u asimiluan. Gjetjet nuk specifikojnë se si vdiq secili fëmijë, por zyrtarët thanë se shkaqet e vdekjes përfshinin sëmundjet dhe abuzimin gjatë një periudhe 150-vjeçare që përfundoi në vitin 1969.
“Qeveria federale ndërmori veprime të qëllimshme dhe strategjike përmes politikave të shkollave me konvikt për të izoluar fëmijët nga familjet e tyre, për t’u mohuar atyre identitetin e tyre dhe për t’u vjedhur atyre gjuhën dhe kulturat”, tha Haaland, një anëtar i Fisi Laguna Pueblo në Nju-Meksiko. Haaland u zotua se administrata amerikane po punon për të riparuar traumën e lënë për komunitetet indigjene.
Në gjetjet e tyre fillestare, dy vjet më parë, zyrtarët kishin vlerësuar se më shumë se 500 fëmijë indianë amerikanë, vendas të Alaskës dhe të Havait vdiqën në shkolla. Qeveria federale miratoi ligje dhe politika në 1819 për të mbështetur shkollat, të cilat ende funksiononin në vitet 1960. Shkollat u dhanë fëmijëve vendas amerikanë emra anglezë, i futën në stërvitje ushtarake dhe i detyruan të kryenin punë të rënda, si bujqësia, prodhimi i tullave dhe puna në hekurudha.
Ish-studentët ndanë kujtime plot lot të përvojës së tyre gjatë seancave të dëgjimit në Oklahoma, Dakotën e Jugut, Michigan, Arizona, Alaska dhe shtete të tjera. Ata folën për ndëshkimet për të folur gjuhën e tyre amtare, si mbylleshin në bodrume dhe si u priteshin flokët. Ata ndonjëherë i nënshtroheshin izolimit, rrahjeve dhe mungesës së ushqimit.
Zyrtarët e Departamentit të Brendshëm rekomanduan gjithashtu që qeveria të investojë në programe që mund të ndihmojnë komunitetet vendase të Amerikës të shërohen nga traumat e shkaktuara nga shkollat me konvikt. Kjo përfshin para për arsimin, parandalimin e dhunës dhe rigjallërimin e gjuhëve indigjene.
Bota
Monedha vendase prek nivelin më të ulët, ‘shpërthejnë’ protestat në Iran
Protestat dhe grevat në Iran për shkak të inflacionit dhe zhvlerësimit të monedhës janë përhapur nga kryeqyteti, Teherani, në disa qytete të tjera në ditën e tretë të trazirave.
Sipas mediave të huaja, protestat filluan të dielën pasi dyqanxhinjtë në Pazarin e Madh të Teheranit organizuan një grevë kur riali iranian arriti nivelin më të ulët rekord kundrejt dollarit amerikan në tregun e hapur.
Që atëherë, videot e verifikuara nga BBC Persian kanë treguar demonstrata në qytetet Karaj, Hamedan, Qeshm, Malard, Isfahan, Kermanshah, Shiraz dhe Yazd. Policia u pa gjithashtu duke përdorur gaz lotsjellës në një përpjekje për të shpërndarë demonstruesit.
Qeveria iraniane tha se “i njeh protestat” dhe do t’i dëgjojë “me durim, edhe nëse përballet me zëra të ashpër’.
Presidenti Masoud Pezeshkian shkroi në platformën ‘X’ vonë të hënën se kishte udhëzuar ministrin e brendshëm të zhvillonte bisedime me ata që ai i përshkroi si “përfaqësues” të protestuesve, në mënyrë që të merreshin masa “për të zgjidhur problemet dhe për të vepruar me përgjegjësi”.
Ai gjithashtu pranoi dorëheqjen e guvernatorit të Bankës Qëndrore të Iranit, Mohammadreza Farzin, dhe emëroi ish-ministrin e Ekonomisë dhe Financave Abdolnasser Hemmati për ta zëvendësuar atë.
Bota
Rusia: Kemi vendosur raketat Oreshnik në Bjellorusi
Rusia ka publikuar një video duke deklaruar se raketat e saj Oreshnik, me kapacitet bërthamor, janë futur në shërbim aktiv në Bjellorusi, aleatin e saj fqinj, i cili gjithashtu ndan kufi me vendet e NATO-s: Poloninë, Lituaninë dhe Letoninë.
Putin ka pretenduar se këto armë janë të pamundura për t’u interceptuar, sepse shpejtësia e raketave supozohet të jetë më shumë se 10 herë shpejtësia e zërit.
Ky veprim mund të lejojë që raketat bërthamore ruse të arrijnë objektivat në Europë më shpejt, nëse ruhen në një bazë në Bjellorusi. Raketat e mesme kanë një rreze prej rreth 5,500 km (3,415 milje), që do të thotë se mund të godasin kudo në Europë ose në bregun perëndimor të SHBA-së nga Rusia.
Videoja e publikuar nga ministritë e mbrojtjes së Rusisë dhe Bjellorusisë të martën nuk specifikoi vendndodhjen e sistemeve të raketave në Bjellorusi, por tregonte transportimin e tyre nëpër pyje dhe kamuflimin me rrjeta.
“Divizioni i raketave Oreshnik ka filluar të kryejë detyrat e shërbimit luftarak në zonat e caktuara të vendit,” tha ministria e mbrojtjes e Bjellorusisë.
Bota
Zelensky mohon sulmin me dron ndaj rezidencës së Putinit
Presidenti Volodymyr Zelensky ka mohuar akuzat e Rusisë se Ukraina ka kryer një sulm me dron ndaj njërës prej rezidencave të presidentit Vladimir Putin dhe ka akuzuar Moskën se po përpiqet të prishë bisedimet e paqes.
Ministri i Jashtëm i Rusisë, Sergei Lavrov, pretendoi se Kievi kishte nisur një sulm gjatë natës duke përdorur 91 mjete ajrore pa pilot me rreze të gjatë veprimi (UAV) në rezidencën shtetërore të Putinit në rajonin veriperëndimor të Novgorodit të Rusisë.
Rusia tha se tani do të rishikojë qëndrimin e saj në negociatat e paqes. Ende nuk është e qartë se ku ndodhej Putini në kohën e sulmit të supozuar.
Zelensky e hodhi poshtë pretendimin si “gënjeshtra tipike ruse”, që synonin t’i jepnin Kremlinit një justifikim për të vazhduar sulmet ndaj Ukrainës.
Ai tha se Rusia më parë kishte shënjestruar ndërtesat qeveritare në Kiev.
“Është thelbësore që bota të mos heshtë tani. Nuk mund ta lejojmë Rusinë të minojë punën për arritjen e një paqeje të qëndrueshme” tha Zelensky në X.
Në një deklaratë të ndarë në Telegram të hënën, Lavrov tha se të 91 dronët që ai pretendoi se u nisën në rezidencën e Putinit u interceptuan dhe u shkatërruan nga sistemet ruse të mbrojtjes ajrore.
Ai shtoi se nuk ka raportime për viktima apo dëme materiale si pasojë e sulmit.
“Duke pasur parasysh degjenerimin përfundimtar të regjimit kriminal të Kievit, i cili ka kaluar në një politikë terrorizmi shtetëror, pozicioni negociues i Rusisë do të rishikohet”, tha ai, teksa shtoi se Rusia nuk kishte ndërmend të dilte nga procesi i negociatave me SHBA-në
Pretendimi nga Moska vjen pas bisedimeve midis SHBA-së dhe Ukrainës në Florida të dielën, ku presidentët Trump dhe Zelensky diskutuan një plan të rishikuar paqeje për t’i dhënë fund luftës.
-
UK1 day agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania1 day agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
Albania3 days agoShqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Sports1 day agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
UK3 days agoRrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania2 days agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
Kosova1 day agoKëta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
-
UK16 hours agoBashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së
