Connect with us

UK

Zbulohet dosja e MI5, Mbretëreshës iu fsheh prej 9 vjetësh informacioni se një spiun rus ishte pjesë e familjes mbretërore britanike

Published

on

Mbretëresha e ndjerë Elizabeth II nuk u informua për gati 10 vjet se Anthony Blunt, një inspektor i pikturave të mbretëreshës dhe anëtar i familjes mbretërore, kishte pranuar se ishte një agjent i dyfishtë sovjetik, sugjerojnë dosjet e sigurisë që më parë ishin sekrete.

Sipas The Guardian, dokumentet e deklasifikuara të MI5 hedhin dritë mbi mënyrën se si shërbimet e sigurisë mbajtën me kujdes lajmin se historiani i artit, i cili ishte pjesë e rrjetit famëkeq të spiunazhit Cambridge Five, kishte pranuar fajin në prill të vitit 1964. Regjistrimet tregojnë se Mbretëresha u informua vetëm në vitin 1973.

Vetëm kur u ngritën shqetësime për shëndetin e Blunt dhe për publicitetin negativ që mund të pasonte nëse rrëfimi i tij dhe imuniteti nga ndjekja penale do të bëheshin të ditura pas vdekjes së tij, qeveria e Edëard Heath kërkoi që sekretari privat i monarkes, Martin Charteris, ta informonte atë plotësisht.

Charteris raportoi se “ajo e priti gjithë situatën shumë qetësisht dhe pa habi: ajo kujtoi që ai kishte qenë nën dyshime që në periudhën pas çështjes Burgess/Maclean. Dukshëm dikush i kishte përmendur diçka në fillim të viteve 1950, ndoshta menjëherë pas trashëgimit të fronit”, vuri në dukje drejtori i përgjithshëm i atëhershëm i MI5, Michael Hanley, në mars të vitit 1973.

Advertisement

Hanley kishte kërkuar nga Pallati Mbretëror katër muaj më parë që të ndërprisnin lidhjet me Blunt, i cili vazhdoi të mbante postin dhe madje u dekorua me titull kalorësiak pas pranimit të tij se kishte spiunuar për rusët ndërsa ishte një zyrtar i lartë i MI5, pasi ishte rekrutuar si pedagog në Universitetin e Kembrixhit në vitet 1930.

“Charteris mendonte se mbretëresha nuk e dinte dhe nuk shihte ndonjë përfitim në informimin e saj tani; kjo vetëm do t’i shtonte shqetësimet e saj.” Blunt ishte gati të dilte në pension në moshën 65-vjeçare nga posti i tij. Charteris pohon se “mbretëresha nuk kishte ndonjë simpati për Blunt dhe e shihte atë rrallë.”

Dosjet, të lëshuara në Arkivin Kombëtar, tregojnë se sekretari privat i atëhershëm i Mbretëreshës, Michael Adeane, ishte informuar vetëm për qëllimin e MI5 për të marrë në pyetje Blunt mbi prova të reja në vitin 1964, por nuk u njoftua për rrëfimin e tij të vërtetë deri në vitin 1967. Në vitin 1971, Ministria e Brendshme i tha Hanley-t për Blunt se “Mbretëresha nuk dinte asgjë për të dhënat e tij të sigurisë”. Hanley vërejti me ironi: “Thashë se pas vdekjes së tij, ajo mund të mësojë shumë nga gazetat”.

Advertisement

Dosjet duket se vënë në pikëpyetje narrativën e mëparshme në raportimet mediatike dhe në libra, që pretendonin se Mbretëresha ishte informuar menjëherë pas rrëfimeve. Sipas një historie zyrtare të MI5 nga Prof. Christopher Andreë, Heath ishte informuar më vonë se, mbretëresha nuk kishte qenë plotësisht në errësirë, pasi i ishte thënë “në terma më të përgjithshëm rreth një dekadë më parë”.

Nëse Mbretëresha ishte mbajtur në errësirë, ajo nuk ishte e vetmja. Dosjet e sigurisë kanë treguar më parë se Alec Douglas-Home, i cili ishte kryeministër në vitin 1964, nuk ishte informuar deri kur rrëfimi u bë publik nga Margaret Thatcher në vitin 1979. Blunt u lejua të mbante postin e tij mbretëror sepse “interesi më i madh publik ishte që asnjë ndryshim të mos bëhej i dukshëm në statusin e tij të jashtëm.”

Blunt, i cili vdiq në moshën 75-vjeçare në vitin 1983, ishte një nga të ashtuquajturit “Pesëshja e Kembrixhit,” së bashku me Kim Philby, Donald Maclean, Guy Burgess dhe John Cairncross. Ata ishin rekrutuar nga rusët gjatë ose pas periudhës së studimeve në Universitetin e Kembrixhit në vitet 1930 dhe arritën në pozita të larta në inteligjencën britanike, Ministrinë e Jashtme dhe Whitehall.

Advertisement

Agjenti i MI5, Arthur Martin, përshkruan me detaje momentin kur u përball me Blunt në apartamentin e tij mbi Institutin Courtauld më 23 prill 1964, duke përdorur si provë dëshminë e Michael Straight, një amerikan që Blunt e kishte rekrutuar në Kembrixh. Blunt kishte qenë nën dyshime të MI5 dhe ishte marrë në pyetje 11 herë që nga dezertimi i Burgess dhe Maclean në Rusi në vitin 1951.

Martin përshkruan se si faqja e djathtë e Blunt “dridhej shumë” ndërsa ai e hodhi poshtë dëshminë e Straight si “fantazi e pastër.” Martin i ofroi Blunt imunitet nga ndjekja penale. Pas një kohe heshtjeje, “Përgjigjja e Blunt ishte: ‘Më jepni pesë minuta që të luftoj me ndërgjegjen time,’” shkroi Martin. “Ai doli nga dhoma, mori një pije, u kthye dhe qëndroi te dritarja duke parë jashtë në Portman Square. I dhashë disa minuta heshtjeje dhe pastaj i bëra apel sërish që të çlirohej nga gjithë kjo peshë. Ai u kthye te karrigia dhe tregoi historinë e tij.”

Gjatë rrëfimit, nervozizmi i Blunt ishte i dukshëm: “Çdo pyetje pasohej nga një pauzë e gjatë gjatë së cilës Blunt dukej sikur debatonte me veten se si duhej të përgjigjej.” Në fund, “ai dukej vërtet i shkatërruar,” shkroi Martin. Blunt shprehu “lehtësimin e tij të thellë.”

Advertisement

Gjatë disa intervistave, Blunt përshkroi se si Burgess, i vendosur në ambasadën britanike në Uashington së bashku me Philby, ishte kthyer papritur në Mbretërinë e Bashkuar në vitin 1951 për të paralajmëruar Maclean, që punonte në Ministrinë e Jashtme, se ishte në rrezik të ekspozimit dhe duhej të shkonte në Rusi.

Burgess, një pijanec i njohur, ishte “në një gjendje të tmerrshme”, duke “u sjellë në mënyrë të turpshme,” tha Blunt, duke shtuar se rusët i kishin thënë: “Më kanë thënë se duhet të shkoj edhe unë.” Blunt dyshoi për këtë, duke menduar se një veprim i tillë mund të ekspozonte Philby dhe atë vetë. “Ky nuk ishte plani,” tha ai. Nëse edhe Burgess do të largohej, “do të shkatërronte gjithçka.” Blunt besonte se Burgess e kishte bindur drejtuesin e tij rus, “Peter” – Yuri Modin – që ta linte të largohej, pasi e dinte se “jeta e tij në Angli kishte përfunduar.”

Kur erdhi për t’u përshëndetur, Burgess ishte “në një gjendje kolapsi absolut dhe kishte marrë, oh, të gjitha llojet e gabuara të drogës së bashku me shumë alkool,” tha Blunt.

Advertisement

Dosjet po publikohen përpara hapjes në pranverë të një ekspozite që fokusohet te puna e MI5 në Arkivat Kombëtare në Kew, në jugperëndim të Londrës. Ekspozitat do të përfshijnë një raport të gjallë për intervistën e Blunt dhe një rrëfim të dorës së parë për rrëfimin e Philby-t në vitin 1963.

Top Channel

Advertisement
Continue Reading

UK

Britania marrëveshje me Angolën dhe Namibinë për kthimin e emigrantëve

Published

on

By

Angola dhe Namibia kanë rënë dakord të pranojnë kthimin e migrantëve të parregullt dhe qytetarëve të tyre me precedentë të rëndë kriminalë, pasi Britania kërcënoi vendet që refuzojnë të bashkëpunojnë me sanksionet e vizave.

Në të njëjtën kohë, Republika Demokratike e Kongos u hoq nga programi i udhëtimit pa viza dhe trajtimit preferencial pasi nuk arriti të përmbushte kërkesat e qeverisë britanike për bashkëpunim të përmirësuar.

Sekretarja e Brendshme Britanike, Shabana Mahmud ka kërcënuar Republikën Demokratike të Kongos me një ndalim të plotë të vizave nëse bashkëpunimi nuk përmirësohet me shpejtësi midis dy vendeve.

“Ne presim që çdo vend t’i përmbahet rregullave. Nëse një nga qytetarët e tij nuk ka të drejtë të jetë këtu, duhet ta pranojë atë përsëri”, theksoi Ministri i Brendshëm.

Advertisement

Marrëveshjet e njoftuara shënojnë ndryshimin e parë të rëndësishëm në kuadër të reformave të njoftuara nga qeveria britanike muajin e kaluar, që synojnë ta bëjnë “statusin e refugjatit” të përkohshëm dhe të përshpejtojnë deportimin e migrantëve të parregullt.

Sipas Sekretares së Jashtme Yvette Cooper autoritetet britanike kanë deportuar më shumë se 50,000 emigrantë të paligjshëm që nga korriku i vitit të kaluar, një rritje prej 23% krahasuar me vitin e kaluar.

Shefja e diplomacisë britanike i ka udhëzuar stafin e saj që të përparësojë kthimin e emigrantëve të paligjshëm në vendet e tyre të origjinës.

Advertisement

Continue Reading

UK

Britania e Madhe refuzon të njohë Somalilandin si shtet të pavarur

Published

on

By

Mbretëria e Bashkuar ka deklaruar se nuk do të njohë Somalilandin si shtet të pavarur, duke riafirmuar mbështetjen e saj për integritetin territorial të Somalisë.

Deklarata vjen pasi Izraeli njohu zyrtarisht Somalilandin, një rajon që ka shpallur pavarësinë nga Somalia që në vitin 1991, por që deri më tani nuk ka marrë njohje të gjerë ndërkombëtare.

Një zëdhënës i qeverisë britanike tha se Londra mbetet e përkushtuar ndaj sovranitetit të Somalisë dhe se çdo ndryshim i statusit duhet të vijë përmes dialogut dhe konsensusit ndërkombëtar.

Somaliland ka funksionuar për më shumë se tre dekada si një entitet de facto i pavarur, me qeveri, institucione dhe zgjedhje të veta, por pa njohje formale nga OKB-ja apo fuqitë kryesore perëndimore.

Advertisement

Vendimi i Britanisë pritet të ketë ndikim diplomatik në rajonin e Bririt të Afrikës, ku stabiliteti dhe balancat gjeopolitike mbeten të brishta.

Continue Reading

UK

Bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së

Published

on

By

Këshilltari i tha Blair se rritja e kontributit nga bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së Përpjekja për t’u bashkuar me monedhën e vetme evropiane shkaktoi tensione midis kryeministrit laburist dhe kancelarit në vitin 2003.

Një këshilltar i rëndësishëm ekonomik i kërkoi kryeministrit Tony Blair të bashkohej me monedhën e vetme evropiane duke argumentuar se përfitimet brenda 30 viteve do të ishin të mjaftueshme për të mbuluar koston vjetore të NHS-së, tregojnë dokumentet zyrtare të publikuara së fundmi. Dokumentet, të publikuara nga Arkivi Kombëtar, treguan gjithashtu se zyrtarët hartuan një deklaratë alternative, më pozitive, që kancelarit të atëhershëm Gordon Brown t’ia jepte, kur të njoftonte vlerësimin e tij për progresin e Mbretërisë së Bashkuar drejt përmbushjes së testeve të gatishmërisë së saj për t’u bashkuar me euron në vitin 2003. Draft-deklarata do të kishte bërë shumë më tepër sesa ajo që Brown vazhdoi të jepte më pas për të mbajtur hapur mundësinë e një përpjekjeje afatshkurtër për t’u bashkuar me monedhën evropiane. Dokumentet pasqyrojnë intensitetin e debatit të brendshëm brenda qeverisë gjatë mandatit të dytë të Blair në Downing Street. Kryeministri i atëhershëm ishte i etur për arsye politike të përqafonte monedhën e përbashkët, por kancelari i tij ishte skeptik se projekti mund të kishte sukses. Një pikë kthese kyçe ndodhi më 9 qershor 2003, kur Brown mbajti një deklaratë në Dhomën e Komunave duke thënë se Mbretëria e Bashkuar kishte bërë përparim drejt përmbushjes së pesë testeve ekonomike që ai kishte vendosur për të vendosur për anëtarësimin, por se ekonomitë ishin ende shumë larg njëra-tjetrës. Dokumentet e publikuara të martën treguan se, pavarësisht këtij pengese për kauzën e anëtarësimit, më 13 qershor, Arnab Banerji, këshilltari i lartë ekonomik i Blair, po bënte një argument të fuqishëm ekonomik në favor të integrimit me monedhën e vetme. Banerji shkroi në memorandumin, me titull “Argumenti Ekonomik për Euron”, se bashkimi me monedhën do të gjeneronte një përfitim për ekonominë e Mbretërisë së Bashkuar fillimisht prej rreth 3 miliardë paundësh në vit. Ai shtoi se thelbi i argumentit ishte se përfitimet do të shtoheshin me kalimin e kohës. “[Përfitimi] rritet gjatë 30 viteve në një rritje vjetore të prodhimit të barabartë me 5 deri në 9 përqind të PBB-së”, shkroi Banerji, duke shtuar se NHS në atë kohë kushtonte rreth 7 përqind të PBB-së. Zgjedhja për kombin ishte “mjaft e ashpër”, shtoi Banerji. “Brenda 30 vjetësh, ne mund të gëzojmë përfitime ekuivalente me një NHS të dytë ose të kemi shërbime më të dobëta dhe taksa më të larta nga ç’do të kishte qenë ndryshe”, shkroi ai. Dokumentet e bënë të qartë se shumë nga ndihmësit e Blair e pranonin argumentin e Banerjit dhe ishin të etur të çonin përpara drejt anëtarësimit në eurozonë. Ata kishin menduar mirë për shumë aspekte të një referendumi të mundshëm, duke përfshirë se kush do të lejohej të votonte dhe pyetjen, e cila do të ishte: “A duhet që Mbretëria e Bashkuar të përqafojë euron si monedhë të saj?” Ndihmësit kishin hartuar gjithashtu një draft më pozitiv të deklaratës që Brown dha më 9 qershor 2003, zbuluan dokumentet. Ky version do t’i kishte theksuar përfitimet e bashkimit me monedhën në mënyrë më të fuqishme sesa ai që u dha përfundimisht dhe do ta kishte mbajtur të hapur mundësinë e një referendumi mbi anëtarësimin në vitin 2004. Megjithatë, dokumentet ilustruan gjithashtu thellësinë e përçarjes midis kryeministrit dhe kancelarit të tij për këtë çështje. Dokumentet e publikuara përfshinin procesverbale të takimeve që synonin të siguronin harmonizimin e mesazheve të tyre mbi këtë çështje, pas raportimit të gjerë të mosmarrëveshjeve të tyre. Dokumentet vunë në dukje gjithashtu atmosferën ndonjëherë në dukje të dobët mbi këtë çështje. Një zyrtar – i ndjeri Jeremy Heywood – vuri në dukje me keqardhje se një grup ministror që punonte për anëtarësimin e mundshëm në euro nuk do të përshkruhej si një “komitet Kabineti”, edhe pse përbëhej nga ministra dhe takohej në dhomën e Kabinetit. Do të përshkruhej si një “grup ministror informal” për të “përmbushur shqetësimet e Britanisë së Madhe”, shkroi Heywood. Tensioni midis dy burrave për këtë çështje vazhdoi për aq kohë sa Blair ishte kryeministër. Brown më pas përjashtoi anëtarësimin në euro sapo u bë kryeministër në vitin 2007.

Financial Times

Advertisement
Continue Reading

Live ALBUK TV

Albania22 hours ago

U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri

UK21 hours ago

FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli

Albania3 days ago

Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”

Sports21 hours ago

Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën

UK3 days ago

Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër

Albania22 hours ago

Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë

Albania2 days ago

VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë

UK2 days ago

Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim

Kosova14 hours ago

Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes

Albania2 days ago

“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri

Albania2 days ago

Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor

UK1 day ago

Spitalet paralajmëruan se kriza e kujdesit në fund të jetës kërcënon trajtimin

Bota15 hours ago

Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë

Bota1 day ago

Përplasjet kufitare Taxhikistan-Taleban: Çfarë fshihet pas tyre, pse ndikojnë në Kinë?

Bota1 day ago

Brigitte Bardot: Bjondia seksi që revolucionarizoi kinemanë franceze

Trending