Europa jugore po përballet me një valë të nxehtësisë ekstreme, me temperatura që arrijnë deri në 42°C, ndërsa shkencëtarët paralajmërojnë për një “koktej molotov” klimatik që po ushqen zjarret e mëdha në zonat e Mesdheut.
Në Francë, Météo-France ka vendosur më shumë se gjysmën e vendit nën paralajmërim për valë të nxehti, me 12 nga 96 njësitë administrative në territorin e kontinentit nën alarmin e kuq më të lartë.
Ndërsa në Spanjë, agjencia Aemet ka lëshuar paralajmërime për “rrezik ekstrem” në Zaragoza dhe rajonin Bask, duke vendosur sinjale të verdha dhe portokalli për pjesën tjetër të vendit.
Parashikimet e të dy agjencive të motit tregojnë temperatura mbi 40°C në ditët e ardhshme, duke kërkuar vigjilencë të lartë për shkak të një vale të nxehti shumë intensive dhe të jashtëzakonshme në pjesë të ndryshme të kontinentit.
Temperaturat e larta kanë alarmuar ekspertët, ndërsa zjarrfikësit përpiqen të përmbajnë zjarret shkatërruese, shkruan Guardian. Në Francë, ku u kontrollua zjarri më i madh që nga viti 1949, u raportua një person i vdekur dhe 20 zjarrfikës së bashku me pesë civilë të lënduar.
Në Itali, ku priten temperatura prej 40°C në Firence të mërkurën, u mbyllën rrugët turistike në Malin Vezuv të dielën, ndërsa zjarrfikësit luftonin me flakët në shpatet e vullkanit.
Në Spanjë, zjarret që shpërthyen në León dhe Zamora të dielën detyruan më shumë se 1,000 persona të largoheshin nga shtëpitë e tyre, ndërsa zjarret e mëdha vazhduan të digjen në Galicia.
Cristina Santín Nuño, shkencëtare për zjarret në Këshillin Kombëtar të Kërkimeve në Spanjë, tha se numri i madh i zjarreve ishte i pritshëm pas një pranvere të lagësht që ndihmoi rritjen e bimësisë, e ndjekur nga një nxehtësi ekstreme, erëra të forta dhe periudha të gjata pa shi.
Parashikuesit francezë paralajmëruan se do të thyhen rekorde të reja temperaturash ditët e hënë dhe të martë, me temperatura që do të kalojnë 42°C në jugperëndim të vendit. Rekordi aktual ishte 41.4°C në fshatin Tourbes pranë Béziers gjatë fundjavës.
Në Spanjë, parashikohet që temperaturat të rriten më tej në basenin e Ebro-s, në të tretën jugore dhe lindore të Gadishullit Iberik, si dhe në detin Kantabrian lindor. Ndërkohë, temperaturat pritet të bien në pjesën veriperëndimore, veçanërisht në Galici.
Agjencia e motit njoftoi se pritet nxehtësi 37-39°C në pjesën e brendshme të Gadishullit Iberik të hënën, me temperatura maksimale mbi 40°C në pjesën e brendshme të rajonit Bask dhe deri mbi 42°C në zonën e poshtme të Guadalquivir-it.
Jesús Santiago Notario del Pino, shkencëtar i tokës në Universitetin La Laguna, tha se kushtet e “nxehtësisë ekstreme dhe të zgjatur” kishin përgatitur terrenin për numrin e madh të zjarreve duke tharë materialin djegës.
“Zona në qendër dhe veriperëndim, teorikisht më pak të prirura për zjarre të rënda – krahasuar me bregdetin mesdhetar, për shembull – po digjen. Kjo më duket shqetësuese.”
Bota është ngrohur rreth 1.4°C për shkak të ndotjes nga karburantet fosile, që krijojnë një shtresë që mban nxehtësinë rreth Tokës, si dhe shkatërrimit të natyrës që thith dioksidin e karbonit nga ajri.
Në Evropë, ku ngrohja ka qenë gati dy herë më e shpejtë se mesatarja globale, një masë e ajrit të ngrohtë dhe të thatë mbulon pjesën më të madhe të Gadishullit Iberik dhe Francës, duke u bashkuar me nivele të larta të diellit veror që kanë rritur temperaturat edhe më shumë.
Përveç rrezikut për njerëzit nga flakët dhe tymi, zjarret në Spanjë kanë kërcënuar edhe vendin e trashëgimisë botërore Las Médulas në El Bierzo.
“Personalisht, sot është një ditë e trishtë për mua,” tha Santín Nuño, e cila vjen nga El Bierzo. “Las Médulas është djegur, një vend i bukur me drurë shekullorë kështjellorë dhe një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s.”
Ajo shtoi: “Në Spanjë, po përballemi me një realitet të ri të zjarreve në pyje sepse peizazhet tona kanë ndryshuar shumë në dekadat e fundit – ka më shumë bimësi të prekshme nga zjarri – dhe tani, ndryshimi i klimës po krijon më shumë mundësi që këto peizazhe të digjen më gjerësisht, intensivisht dhe rrezikshëm.”
