Pas thirrjes dhe presioneve të faktorit ndërkombëtar presidenti serb Aleksandër Vuçiq ka deklaruar se ai nuk ka ndërmend të urdhërojë ushtrinë që të kalojë kufirin e Kosovës duke shtuar se do të tërheqë forcat serbe nga ajo zonë.
Sipas presidentit serb, përshkallëzimi i konfliktit do të ishte kundërproduktiv kur bëhet fjalë për dëshirat e Serbisë, për t’u bërë anëtare e Bashkimit Evropian.
“Pse do të ishte kjo e dobishme për Beogradin? Cila do të ishte ideja? Të shkatërrohet pozicioni ynë që kemi ndërtuar për një vit? Ta shkatërrojmë atë brenda një dite? Serbia nuk dëshiron luftë”, tha Vuçiq në një deklaratë për Financial Times.
Ai shtoi se paralajmërimet e Uashingtonit janë joproporcionale për shkak se numri i forcave serbe në terren po zvogëlohet.
Të premten, zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby, tha se SHBA-të kishin vëzhguar një “inskenim të paprecedentë të artilerisë, tankeve dhe njësive të mekanizuara të këmbësorisë serbe” në kufirin me Kosovën dhe e quajti atë një “zhvillim shumë destabilizues”.
“Ne i bëjmë thirrje Serbisë që të tërheqë ato forca nga kufiri dhe të kontribuojë në uljen e temperaturës dhe tensionit”, tha Kirby, duke shtuar se Vuçiç dhe Antony Blinken, sekretari amerikan i shtetit, kishin folur për mënyrat për të qetësuar situatën.
Përpjekjet ndërkombëtare për të ulur tensionet janë rritur ditët e fundit pas sulmit në veri të Kosovës ku mbeti i vrarë nga forcat serbe rreshteri Afrim Bunjaku, ndërsa policia e Kosovës eliminoi 3 prej agresorëve serbë, nga 30 të tillë që ishin strehuar në Manastirin e Banjskës në Zveçan.
Kirby tha se sulmi ishte “i mirë-koordinuar dhe i planifikuar”, duke shtuar se madhësia e një depoje armësh të gjetur më pas kërcënonte sigurinë e zyrtarëve të Kosovës dhe personelit ndërkombëtar, duke përfshirë trupat e NATO-s.
“Vitin e kaluar kemi pasur 14 mijë persona pranë vijës administrative, sot kemi 7,500 dhe do ta reduktojmë në 4,000. Dërgimi i trupave nga Serbia në vijën administrative është një gënjeshtër e pastër. . . Serbia nuk do të përfitonte gjë prej kësaj dhe kjo do të rrezikonte pozicionin e Serbisë në bisedimet me Prishtinën të ndërmjetësuara nga BE-ja”, u shpreh Vuçiq.
Jake Sullivan, këshilltari amerikan për sigurinë kombëtare, zhvilloi bisedime me kryeministrin e Kosovës Albin Kurti të premten, ku diskutuan dialogun e sponsorizuar nga BE-ja si e vetmja rrugëdalje nga kriza.
BE, SHBA dhe fuqitë e tjera perëndimore janë përpjekur të ndërmjetësojnë bisedimet, por pavarësisht se ishin afër një marrëveshjeje në mars, propozimet u shpërbënë si rezultat i zgjedhjeve komunale në veri të Kosovës, e cila ka një popullsi me shumicë serbe.
“[Serbët] duan ta kthejnë kohën pas” në një epokë kur Kosova ende u përkiste atyre”, tha Kurti për Associated Press.
“Ata janë në kërkim të makinës së kohës Ata duan ta kthejnë orën 30 vjet pas. Por kjo nuk do të ndodhë”, u shpreh Kurti.
Serbët e vijës së ashpër sulmojnë veriun e Kosovës
Milan Radoiçiq, udhëheqës politik serb i linjës së ashpër në veri të Kosovës ka marrë përgjegjësinë për sulmet e këtij muaji, duke thënë se ai donte të nxiste rezistencë ndaj qeverisë së Kurtit. “Autoritetet e Beogradit nuk kishin ditur për planin e tij dhe as nuk e ndihmuan atë“, shtoi ai.
Vuçiq dhe Kurti kanë bërë thirrje ditëve të fundit që paqeruajtësit e KFOR-it të udhëhequr nga NATO të rrisin praninë e tyre në veri të Kosovës. Të premten NATO tha se do ta bënte këtë, duke përfshirë vendosjen e qindra trupave shtesë britanike.
“Ne gjithmonë do të vazhdojmë të sigurohemi që komandanti ynë të ketë burimet dhe fleksibilitetin e nevojshëm që KFOR-i të përmbushë mandatin e tij”, tha të premten sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg. “Ne jemi të gatshëm të bëjmë rregullime të mëtejshme në qëndrimin e KFOR-it sipas nevojës.”
KFOR-i përbëhet nga rreth 4,500 trupa. Përballë pakënaqësisë serbe për dhunën, Vuçiq së fundmi është detyruar të reformojë grupin e tij politik dhe të shpallë zgjedhje të përgjithshme dhe lokale. Megjithatë, presidenca nuk do të jetë në zgjedhje.
“Ne duam të kemi një mandat të pastër në të ardhmen dhe të jemi një vend sovran”, tha Vuçiç në një fjalim televiziv të premten. “Opozita kërkoi zgjedhje, ata [ia dolën], le të përgatiten”.