Politikanë të rëndësishëm të politikës së jashtme nga vende të ndryshme perëndimore i kanë bërë thirrje BE-së, SHBA-së dhe Britanisë së Madhe që të jenë më kritikë ndaj presidentit serb Aleksandar Vuçiq, në lidhje me përshkallëzimin e konfliktit ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës.
“Përpjekjet e Serbisë për të prishur zgjedhjet demokratike në Kosovë duhet të denoncohen publikisht si ndërhyrje e huaj dhe duhet të ndërmerren veprime konkrete për ta mbajtur Serbinë përgjegjëse,” thuhet në letrën e shkruar nga eksperti i Politikës së Jashtme të Bundestagut, Michael Roth, ai i Senatit të SHBA, Bob Menendez dhe kryetarët e komitetit të punëve të jashtme Republikës Çeke, Ukrainës, Irlandës, Estonisë, Letonisë dhe Lituanisë.
Gazeta prestigjioze gjermane “Tagesspiegel” shkruan se në letër i kërkohet fuqive të mëdha që të mos ndjekë një politikë në Ballkan me qendër Beogradin.
“Ne kërkojmë që komuniteti ndërkombëtar të mësojë nga e kaluara jonë dhe të mos ndjekë një politikë me qendër Beogradin në Ballkan. Kosova është një vend sovran dhe një demokraci funksionale. Ky fakt duhet të përbëjë bazën e politikës sonë të përbashkët ndaj krizës aktuale” thuhet në letër.
Aty po ashtu përmendet edhe rrëmbimi i tre policëve kosovarë para pak muajsh dhe mungesa e presionit ndaj Serbisë.
“Mungesa e presionit ndaj Serbisë pas arrestimit arbitrar të tre policëve kosovarë dhe dështimi për të mbajtur përgjegjësi për sulmet ndaj forcës së sigurisë së NATO-s KFOR nënvizon ‘mungesën aktuale të paanshmërisë në trajtimin e pikave të tilla problematike’”, thuhet më tej.
Në letër shkruhet se për shkak të frikës së Beogradi orientohet drejt Rusisë, Perëndimi po ndjek politike të butë ndaj Serbisë.
“BE dhe SHBA po ndjekin një politikë të butë në lidhje me Serbinë, kandidate për anëtarësim në BE, nga frika se Beogradi mund të orientohet drejt Rusisë, megjithatë Qeveria e Vuçiqit nuk po merr pjesë në sanksionet kundër Moskës,”.
Kyiv Post, gazeta më e vjetër ukrainase në gjuhën angleze, e ka publikuar të plotë letrën me titullin “Deklaratë e përbashkët për Kosovën”.
Letra e plotë, e publikuar nga Kyiv Post:
Miroslav Lajčák
Përfaqësues Special në Ballkanin Perëndimor
Bashkimi Europian
Gabriel Escobar
Përfaqësues Special për Ballkanin Perëndimor
Departamenti i Shtetit i Shteteve të Bashkuara
Zoti Peach GBE KCB DL
I dërguari special për Ballkanin Perëndimor
Dhoma e Lordëve
Shkëlqesi,
Ne ju shkruajmë për të ngritur shqetësimet tona për politikën aktuale të BE-së, SHBA-së dhe Mbretërisë së Bashkuar ndaj marrëdhënieve Serbi-Kosovë. Ne besojmë se ngjarjet dhe krizat e fundit kanë nxjerrë në pah të metat në qasjen tonë kolektive dhe do të kërkonim që ajo të rishqyrtohej.
Ndërsa fokusi ynë duhet të mbetet në normalizimin e marrëdhënieve dhe rrugën e vazhdueshme euro-atlantike si për Serbinë ashtu edhe për Kosovën, trazirat e fundit kërkojnë që të gjitha palët të ripërqendrohen në de-përshkallëzim dhe parandalim.
Bojkoti i zgjedhjeve komunale nga serbët e Kosovës më 23 prill, sulmi i mëvonshëm ndaj ushtarëve të KFOR-it më 29 maj dhe ndalimi arbitrar i policëve kosovarë nga autoritetet serbe më 14 qershor, të gjitha tregojnë drejt një përkeqësimi të shpejtë të situatës, e cila jo vetëm që kërcënon dialogun Beograd-Prishtinë, por vetë paqen rajonale. Zbulimet e fundit të depove të armëve në veri të Kosovës dhe raportet për kontrabandën e vazhdueshme të armëve përtej kufirit Serbi-Kosovë nxjerrin në pah rreziqet e përshkallëzimeve të mëtejshme.
Kosova është shtet sovran dhe demokraci funksionale. Ky fakt duhet të përbëjë bazën për politikën tonë kolektive ndaj krizës aktuale. Përpjekjet për t’i prishur zgjedhjet demokratike në Kosovë nga Serbia duhet të kritikohen publikisht si ndërhyrje e huaj me masa të prekshme të zbatuara për t’i mbajtur ata përgjegjës nës vazhdojnë t’i minojnë zgjedhjet e lira dhe të ndershme. Kjo do të ndihmojë në lehtësimin e zgjedhjeve të ardhshme me pjesëmarrje të plotë nga të gjitha komunitetet e pranishme në komunat veriore. Ne duhet të ushtrojmë diplomaci parandaluese nëse kriza aktuale duhet të zgjidhet, dialogu i lehtësuar nga BE-ja duhet të japë rezultate pozitive dhe zbatimi i Marrëveshjes së Ohrit duhet të respektohet.
Ne kërkojmë që të kthehet ekuilibri dhe proporcionaliteti në marrëdhëniet me Kosovën dhe Serbinë.
Kosova është përballur me pasoja të rëndësishme pas përpjekjeve të kryetarëve të komunave për të hyrë në zyrat e tyre në veri të Kosovës. Kosova duhet të koordinohet me KFOR-in në të ardhmen për të parandaluar përshkallëzimin. Por mungesa e presionit të ushtruar ndaj Serbisë pas ndalimit arbitrar të tre policëve kosovarë dhe dështimi për të mbajtur përgjegjësi për sulmet ndaj KFOR-it, nxjerr në pah mungesën aktuale të paanshmërisë në adresimin e pikave të tilla të ndezjes.
Ne theksojmë sanksionimin e fundit nga qeveria amerikane të Aleksandar Vulin, kreut të Agjencisë Serbe të Sigurisë dhe Informacionit (BIA).
Qasja aktuale nuk funksionon. Ne do të kërkojmë që komuniteti ndërkombëtar të mësojë nga e kaluara jonë dhe të sigurojë që ne të mos miratojmë një politikë me Beogradin në qendër të Ballkanit. Ne gjithashtu kërkojmë që të konsideroni miratimin e një politike të diplomacisë parandaluese për të parandaluar përkeqësimin e mëtejshëm të situatës së sigurisë dhe politike në veri të Kosovës, me ekuilibër dhe proporcionalitet, duke udhëhequr çdo deklaratë dhe çdo ndëshkim apo sanksion të lëshuar dhe që ata që mbështesin sundimin e ligjit dhe demokracinë nuk qortohen.
