Pas udhëheqësit Suprem të Iranit, Qasem Soleimani ishte pa dyshim figura më e fuqishme në republikën islamike.
Si kryetar i ushtrisë së tij, jashtë vendit e njohur si Forca e Kudsit, Soleimani ishte “truri” pas aktiviteteve të vendit në të gjithë Lindjen e Mesme dhe ministri i tij i jashtëm i vërtetë kur bëhej fjalë për çështje të luftës dhe paqes.
Ai u konsiderua gjerësisht një arkitekt i luftës së Presidentit sirian Bashar al-Asad kundër rebelëve në Siri, ngritja e paramilitarëve pro-iranianë në Irak, lufta kundër grupit të Shtetit Islamik dhe shumë betejave më gjerë.
Karizmatik dhe shpeshherë i pakapshëm, komandanti me flokë argjendi u nderua nga disa, u urrye nga disa të tjerë, dhe një burim i miteve dhe memeve të mediave sociale.
Ai ishte shfaqur vitet e fundit nga një jetë në hije që drejtonte operacione të fshehta për të arritur famën dhe popullaritetin në Iran, duke u bërë objekt i dokumentarëve, raporteve të lajmeve dhe madje edhe këngëve pop.
Deri në vitin 2013, ish oficeri i CIA-së, John Maguire i tha The New Yorker se Soleimani ishte “operatori i vetëm më i fuqishëm në Lindjen e Mesme”.
Kur erdhi fundi i tij, ishte e dhunshme dhe e papritur. Më 3 janar Pentagoni njoftoi se kishte kryer një operacion të suksesshëm për ta vrarë atë, në drejtimin e presidentit amerikan Donald Trump.
Vrasja pasoi një përshkallëzim të mprehtë midis SH.B.A., Iranit dhe grupeve të mbështetur nga Irani në Irak pas vdekjes së një kontraktori ushtarak amerikan në një sulm me raketa ndaj një baze amerikane në Irak – për të cilën SHBA e mbanin Iranin përgjegjës.
SHBA u përgjigj me një sulm ajror ndaj milicisë së mbështetur nga Irani Kataib Hezbollah. Përkrahësit e militantëve sulmuan atëherë ambasadën amerikane në Bagdad.
Tensionet midis SH.B.A dhe Iranit ishin në rritje që kur SHBA-të u tërhoqën nga një marrëveshje bërthamore midis Iranit dhe fuqive botërore për të frenuar programin bërthamor të Iranit dhe për të parandaluar atë nga zhvillimi i armëve bërthamore. SHBA gjithashtu ka vendosur sanksione ndaj Iranit, duke e çuar ekonominë e saj në kolaps.
Soleimani besohet se ka qenë fillimisht i dobët dhe ka pasur shumë pak arsimim zyrtar. Por ai ishte ngritur përmes Gardës Revolucionare – elita dhe forca më e fuqishme e Iranit – dhe raportohet se ishte afër Udhëheqësit Suprem të Iranit Ayatollah Ali Khomeini.
Pasi u bë komandant i Forcës Quds në 1998, Soleimani u përpoq të shtrijë ndikimin e Iranit në Lindjen e Mesme duke kryer operacione të fshehta, duke siguruar armë për aleatët dhe duke zhvilluar rrjete të militantëve besnikë ndaj Iranit.
Gjatë karrierës së tij ai besohet se ka ndihmuar grupet myslimane shiite dhe kurde në Irak duke luftuar kundër ish-diktatorit Saddam Hussein si dhe grupeve të tjera në rajon përfshirë grupin militant shiit Hezbollah në Liban dhe organizatën islamike Hamas në territoret palestineze.
Pasi SHBA-të pushtuan Irakun në 2003, ai filloi të drejtojë grupe militante për të kryer sulme kundër trupave dhe bazave amerikane, duke vrarë qindra veta.
Ai gjithashtu besohet se ndihmoi në gjetjen e një strategjie për Bashar al-Asad për t’iu përgjigjur kryengritjes së armatosur kundër tij që filloi në vitin 2011. Ndihma iraniane së bashku me ndihmën ajrore ruse ndihmuan në kthimin e valës kundër forcave rebele dhe në favor të qeverisë siriane, duke e lejuar atë për të kapur qytete kryesore.
Ai gjithashtu udhëtoi shpesh nëpër rajon, duke u ndalur rregullisht midis Libanit, Sirisë dhe Irakut, ku ndikimi iranian është rritur në mënyrë të vazhdueshme. Kur u vra ai po udhëtonte në një kolonë larg aeroportit të Bagdadit me të tjerë, përfshirë udhëheqësin e Kataib Hezbollahut Abu Mahdi al-Muhandis, i cili gjithashtu u vra.
Në prill të vitit 2019, Sekretari i Shtetit amerikan Mike Pompeo cilësoi Rojet Revolucionare dhe Quds Force të Iranit si organizata të huaja terroriste.
Administrata Trump ka thënë se Forcat Quds siguruan fonde, trajnime, armë dhe pajisje për grupet terroriste të përcaktuara nga SH.B.A. në Lindjen e Mesme – përfshirë lëvizjen Hezbollah dhe grupin palestinez islamik me seli në Gaza.
Në një deklaratë, Pentagoni tha që Soleimani kishte “zhvilluar në mënyrë aktive plane për të sulmuar diplomatët amerikanë dhe anëtarët e shërbimit në Irak dhe në të gjithë rajonin”.
“Gjeneral Soleimani dhe forca e tij Quds ishin përgjegjës për vdekjen e qindra anëtarëve të shërbimit amerikan dhe të koalicionit dhe plagosjen e mijëra të tjerë,” shtoi ai./TCH/
