Në gjashtë muajt e parë të këtij viti pati 80 incidente piraterie dhe grabitjesh të armatosura në rrugët ujore strategjike.
Incidentet e piraterisë dhe grabitjeve të armatosura në ngushticat e Malakës dhe Singaporit janë pothuajse katërfishuar në rrugët ujore strategjike këtë vit, sipas një raporti të ri nga një grup monitorimi kundër piraterisë.
Në gjashtë muajt e parë të këtij viti pati 80 incidente piraterie dhe grabitjesh të armatosura në ngushticë, sipas Qendrës së Ndarjes së Informacionit (ISC) të ReCAAP. Në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar pati 21 incidente.
Ngushtica e Malakës, një rrip i ngushtë por kyç uji që ndodhet midis Singaporit, Malajzisë dhe Indonezisë , është thelbësor për tregtinë globale. Ajo shërben si një korridor detar i rëndësishëm midis Oqeanit Indian dhe Paqësorit, nëpërmjet Detit të Kinës Jugore.
Një pjesë e madhe e incidenteve të piraterisë dhe grabitjes këtë vit ndodhën në Kanalin Phillip të ngushticës së Singaporit, ku anijet detyrohen të ngadalësojnë për të lundruar në rrugën e ngushtë ujore, tha Vijay Chafekar, drejtor ekzekutiv i ReCAAP ISC.
Shumica e vjedhjeve ishin oportuniste dhe jo-konfrontuese, me ekuipazhin që mbeti i padëmtuar, tha ai.
Sipas Byrosë Kombëtare të Kërkimeve Aziatike, ngushtica është një “pikë bllokimi” rajonale me rreth 90,000 anije tregtare dhe 60% të tregtisë detare globale që kalon nëpër të çdo vit.
Asnjë nga incidentet e vitit 2025 në ngushticë nuk u klasifikua si Kategoria 1 – lloji më serioz që përfshin armë zjarri ose marrje pengjesh – dhe 90% e tyre nuk rezultuan në lëndime, sipas të dhënave të ReCAAP.
Shtatë konfrontime përfshinin thika ose armë të ngjashme, dhe një anëtar i ekuipazhit pësoi një lëndim të lehtë. Anijet transportuese të mallrave me shumicë ishin më shpesh të synuara (52%), të ndjekura nga anijet cisternë (24%) dhe anijet kontejnerë (11%).
Analistët janë të ndarë në mendime mbi atë që fshihet pas rritjes së numrit të njerëzve, me disa që sugjerojnë një lidhje midis rritjes së trafikut detar të shkaktuar nga anijet që kërkojnë të devijojnë nga rruga tregtare e Detit të Kuq, e cila është ndërprerë gjithnjë e më shumë nga rebelët Huthi të Jemenit që sulmojnë anijet tregtare.
Autorët e incidenteve të vitit 2025 ishin shpesh pjesë e grupeve të krimit të organizuar të nivelit të ulët që vepronin nga ishujt e largët indonezianë si ishujt Riau dhe Cula, tha Daniel Ng, nga Shoqata e Pronarëve të Anijeve Aziatike (ASA).
“Ata operojnë në sampanë [varka druri me fund të sheshtë] për t’iu afruar anijeve, shpesh në orët e errësirës. Ata ngjiten në bord duke përdorur shkopinj të gjatë me grepa dhe litarë.”
Ng tha se rritja e rasteve mund të lidhet me faktin që autorët po bëhen gjithnjë e më të aftë në gjetjen e “shtigjeve” për të shkelur sigurinë në anije, duke përdorur të dhënat mobile të Sistemit Automatik të Identifikimit (AIS) në avantazhin e tyre.
“Ata shpesh përballen me vështirësi financiare për shkak të faktorëve si papunësia dhe varfëria, ata kanë nevojë për të plotësuar të ardhurat dhe duket se po bëhen më të aftë në shkeljen e masave të sigurisë.”
Një zëdhënës i Organizatës Ndërkombëtare Detare (IMO) tha se rritja e incidenteve ishte “shqetësuese” dhe u bëri thirrje të gjitha anijeve të ndjekin praktikat më të mira të menaxhimit dhe të raportojnë menjëherë incidentet tek autoritetet përkatëse.