Me sa duket nuk është vetëm ish-kryeministri Boris Johnson, i cili përmes drekave dhe takimeve private, ‘joshte’ zyrtarët sauditë për përfitime personale, që tanimë sipas ‘The Guardian’ , është nën hetim për abuzim me fondet publike, të tjerë ish-drejtues qeverie rezultojnë të jenë përfshirë në skandalet me abuzimet e fondeve publike dhe taksapaguesve britanikë.
The Guardian ka zbuluar të tjerë emra ish-kryeministrash të përfshirë në këtë skandal, ku mes tyre është edhe këshilltari i kryeministrit shqiptar, Edi Rama, Tony Blair, i cili rezulton se ka përdorur paratë publike për përfitime personale.
Më poshtë artikulli i plotë i ‘The Guardian’:
Tre ish-kryeministra kanë thënë se nuk përdorin subvencione nga taksapaguesit për zyrën e tyre private për asnjë punë komerciale, pasi gazeta Guardian zbuloi se Boris Johnson, duket se e ka bërë këtë.
Njëri prej tyre, Gordon Brown, tha se rregullat tani duhet të ndryshohen për t’u kërkuar ish-kryeministrave të deklarojnë publikisht interesat e tyre të biznesit. Ai tha se duhet të ketë një goditje ndaj vendeve të punës të zëna nga ish-ministrat.
Brown, Tony Blair dhe Liz Truss thanë të gjithë se kishin kërkuar vetëm rimbursime, që lidheshin vetëm me detyrat e tyre publike.
Ka pyetje në rritje nëse Johnson ka keqpërdorur pjesën e tij prej 5.2 milionë funtesh në fonde publike që janë paguar që nga viti 2015, si pjesë e një skeme për të mbështetur ish-kryeministrat.
Dosjet e rrjedhura nga Zyra e Boris Johnson, një kompani me përgjegjësi të kufizuar, tregojnë stafin e zyrës së tij private duke e ndihmuar atë të shfrytëzojë kontaktet e bëra në zyrën e qeverisë për të siguruar marrëveshje biznesi. Politikanë të lartë ndërpartiakë kanë bërë thirrje që mbështetja e taksapaguesve për Johnson të pezullohet pas zbulimit të skandalit.
Zyra private e Johnson merr fonde nga pagesa e kostove të detyrave publike (PDCA), e cila u jepet të gjithë kryeministrave për të ndihmuar në kryerjen e detyrave të tyre publike pas largimit nga Downing Street. Fondet PDCA nuk supozohet të përdoren për aktivitete private ose tregtare.
Ish-kryeministrat mund të kërkojnë deri në 115,000 paund në vit për pjesën e mbetur të jetës së tyre. Një burim i lartë i Zyrës së Kabinetit, konfirmoi se Johnson kërkoi fonde sipas skemës për të paguar pagat e stafit në zyrën e tij private. Të dhënat zyrtare tregojnë se ai ka kërkuar 182,000 paund në pagesa PDCA, që kur u largua nga qeveria.
Një sasi e madhe dosjesh të publikuara, të para nga gazeta Guardian, sugjerojnë se të tre anëtarët e stafit të zyrës private të Johnsonit, kanë mbështetur aktivitetet e tij tregtare. Dosjet tregojnë se Johnson e ka përdorur zyrën e tij për të ndërmjetësuar marrëveshje me vlerë miliona dollarë me qeveritë e huaja.
Dosjet u morën nga Distributed Denial of Secrets (DDoS), një organizatë jofitimprurëse e regjistruar në SHBA që arkivon të dhëna të rrjedhura.
Kryeministrave të tjerë tani ka të ngjarë t’u kërkohet të deklarojnë, se si po i përdorin fondet publike.
Një zëdhënës i Brown tha: “Shpërblimi PDCA i paguhet Zyrës së Gordon dhe Sarah Brown dhe jo drejtpërdrejt z. Brown. PDCA përdoret vetëm për të rikuperuar kostot e pjesshme të pagave për disa anëtarë të stafit që mbështesin detyrat publike të z. Broën.”
“Kjo ndryshon për secilin anëtar të stafit për të reflektuar elementin e detyrës publike të punës që ata bëjnë. Në përputhje me të drejtën e stafit për privatësi dhe konfidencialitet, ne i japim detaje vetëm Zyrës së Kabinetit.”
Ai shtoi: “Z. Brown favorizon që ish-kryeministrat t’i nënshtrohen deklarimeve publike të interesave të tyre të biznesit dhe ka bërë thirrje për një kod më të fortë mbi emërimet në biznes.”
Një zëdhënës i Blair tha se ai “përputhet plotësisht me rregullat që lidhen me zbritjen e kostove të detyrimeve publike, të cilat lejojnë një rimbursim për kostot që lidhen me rolin e tij të mëparshëm dhe për të cilat i gjithë dokumentacioni i jepet Zyrës së Kabinetit dhe më pas rishikohet nga NAO [Zyra Kombëtare e Auditimit]”.
Një zëdhënës i Truss tha: “Pretendimet e Liz për PDCA mbulojnë kostot e zyrës dhe të personelit, që lidhen me detyrat e saj të vazhdueshme publike dhe nuk mbështesin asnjë aktivitet privat ose komercial.”
Tim Durrant, drejtor programi në Institutin për Qeverisje, tha: “Ish-kryeministrat duhet t’i japin llogari Zyrës së Kabinetit për shpenzimet e zyrave të tyre për të përfituar nga pagesa. Pagesa është vetëm për kostot që lidhen me rolin e tyre publik si ish-kryeministër dhe është e rëndësishme që Zyra e Kabinetit të sigurojë, që fondet publike të përdoren vetëm për këtë qëllim.”
Udhëzimi i Zyrës së Kabinetit thotë se ajo nuk ruan asnjë nga dokumentet e ofruara nga ish-kryeministrat.
Skema u krijua nga Robin Butler, sekretarja besnike e kabinetit të Margaret Thatcher. Sipas një raporti në Times të vitit 1991, ajo u prezantua pasi miqtë e Thatcher, në atë kohë deputete e parlamentit me një pagë të reduktuar, “bënë të ditura në Westminster, vështirësitë e konsiderueshme që ajo hasi kur u largua nga detyra”.
Paratë ishin menduar gjithmonë për të paguar funksionet publike që priten nga ish-kryeministrat, jo për të subvencionuar bizneset që gjenerojnë fitim. Ish-udhëheqësit kanë të drejtë ta përdorin skemën për pjesën tjetër të jetës së tyre. Shuma që ata mund të kërkojnë është ngrirë që nga viti 2011.
Të dhënat e Zyrës së Kabinetit zbulojnë se John Major, Blair dhe Broën kanë kërkuar më shumë se 1 milion paund secili që nga viti 2015-16. Cameron ka kërkuar afër pragut, por i ka ulur kërkesat e tij kur u bë sekretar i jashtëm nën drejtimin e Rishi Sunak. Theresa May dhe Truss nuk kanë kërkuar të drejtën maksimale. Të dhënat mbi kërkesat, nëse ka, nga Sunak ende nuk janë publikuar.
Cameron, Sunak, Major dhe May nuk iu përgjigjën kërkesave për koment. As Nick Clegg, i cili kishte të drejtë të përfitonte nga kjo skemë si ish-zëvendëskryeministër. Johnson nuk u është përgjigjur kërkesave të përsëritura për koment nga Guardian./
