Forcat Ajrore të SHBA-së e quajnë atë “Frankenjet”, një luftëtar stealth i bashkuar nga pjesët e dy F-35-ve të shkatërruar në aksidente ajrore, që tani është rikthyer në detyrë dhe gati për luftë.
“‘Frankenjet’ është plotësisht operacional dhe i gatshëm për të luftuar”, u tha të mërkurën në një raport nga Zyra e Programit të Përbashkët të Ushtrisë F-35 (JPO).
Avioni luftarak i ricikluar e ka origjinën në vitin 2014, kur një F-35A gati të ngrihej në një mision stërvitor nga baza e Forcave Ajrore Eglin të Floridas pësoi “dështim katastrofik të motorit”.
Avioni, i njohur si AF-27, gjithashtu pësoi dëmtime të mëdha në pjesën e pasme të tij.
“Pjesët e një krahu të rotorit të thyer të motorit prenë kutinë e ventilatorit të motorit, hapësirën e motorit, rezervuarin e brendshëm të karburantit dhe linjat hidraulike dhe të karburantit përpara se të dilnin përmes trupit të sipërm të avionit”, thuhej në raportin hetimor.
Zjarri që e pasoi dogji dy të tretat e pasme të avionit luftarak. Më pas, më 8 qershor 2020, pajisja e uljes së hundës në një tjetër F-35A, e njohur si AF-211, dështoi në uljen në bazën e Forcave Ajrore Hill në Utah, duke sjell dëme të rënda për këtë avion luftarak, sipas raporteve mbi incidentin.
Kështu, Forca Ajrore mbeti me dy pjesë të përdorshme prej 75 milionë dollarësh të avionëve luftarakë – hunda e AF-27 dhe pjesa e pasme e AF-211.
Në vend që t’i hiqnin qafe të dy avionët si humbje ekipet morën një vendim të guximshëm në vitin 2022 për të hequr hundën nga AF-27 dhe për ta vendosur te pjesa e mbetur e AF-211, duke maksimizuar kursimet dhe duke i shtuar flotës amerikane një avion operacional.
Scott Taylor, inxhinieri kryesor mekanik për prodhuesin “Lockheed Martin” tha se të gjitha seksionet e avionëve mund të çmontohen dhe ri-bashkohen teorikisht, por kjo nuk ishte bërë kurrë më parë.
“Ky është F-35 i parë “Frankin-bird” deri më sot. Kemi bërë histori”, tha Taylor.
Puna u krye në Hill AFB, me vegla dhe pajisje krejtësisht të reja, unike të specializuara. Pothuajse dy vjet e gjysmë riparime dhanë rezultat në janar, kur Frankenjet fluturoi për herë të parë, nga Hill AFB në objektin e F-35 të Lockheed Martin në Teksas.
“Në fluturimin e parë avioni i rindërtuar performoi sikur sapo kishte dalë nga linja fillestare e prodhimit”, tha në një njoftim për shtyp Jeffrey Jensen, inxhinieri kryesor i variantit F-35A.
Në fund të muajit të kaluar, Frankenjet u kthye në Hill AFB dhe u caktua që t’i shërbejë krahut të 338-të luftarak, e njëjta njësi të cilës avioni AF-211 i përkiste fillimisht.
Projekti Frankenjet i kushtoi Forcave Ajrore amerikane 11.7 milionë dollarë, duke i kurseyer Pentagonit dhe taksapaguesve 63 milionë dollarë.
Forca Ajrore e SHBA ka 383 F-35A në flotën e saj, sipas Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike. F-35A është një nga tre versionet e luftëtarit stealth të ushtrisë amerikane. Trupat e Marinës fluturojnë F-35B – një avion me ngritje të shkurtër, ulje vertikale – dhe Marina fluturon F-35C, i projektuar për operacionet e aeroplanmbajtësve.
F-35 janë bërë gjithashtu një zgjedhje popullore për aleatët dhe partnerët e SHBA-së, me 17 vende që kanë blerë avionë të tillë, sipas Lockheed Martin.
