Nga Meirav Arlosoroff, Haaretz
Hanan Peretz, kreu i njësisë së Patrullës së Sigurisë Bashkiake të Tel Avivit (SAL), qëndron në qendër të valës së madhe të shkatërrimit të krijuar nga raketa që goditi qendrën e Tel Avivit këtë javë, duke mbikëqyrur atë që po ndodh.
Ai tregon me krenari automjetin e patrullës bashkiake, i cili është i ngarkuar me sende personale. Banorët, shtëpitë e të cilëve u shkatërruan nga raketa vetëm disa orë më parë, po kthehen në apartamentet e shkatërruara për të rimarrë atë pak pasuri që u ka mbetur.
Inspektorët e SAL-it i ndihmojnë ata të hyjnë me kujdes në apartamente dhe më pas t’i transportojnë.
“Ne lejojmë që nga apartamentet të nxirren vetëm prona me vlerë të madhe ose prona me vlerë të madhe sentimentale”, shpjegon Peretz vendimin për të marrë rrezikun e hyrjes në apartamente.
“Nuk është puna jonë, bëhet vullnetarisht, por ne e kuptojmë sa e rëndësishme është”.
Mes gjithë këtij shkatërrimi, dhe pasi ai dhe inspektorët e tij punojnë gjithë natën, kur e pyesin se çfarë i mungon, ai jep një përgjigje të habitshme: kompetencat policore.
Në ditët e zakonshme, 270 punonjës të SAL-së dhe 30 automjete patrullimi punojnë ngushtë me policinë.
Automjetet supozohet të drejtohen nga një ekip i përbërë nga një oficer policie dhe një oficer patrullimi, ku oficeri i policisë ia delegon autoritetin e tij oficerit të patrullës.
Kjo i lejon SAL-së të zgjerojë aktivitetet e saj nga trajtimi i vandalizmit, zhurmës, papastërtisë, shkeljeve të rregullave të parkimit ose mosmarrëveshjeve me fqinjët — deri në trajtimin e incidenteve kriminale.
Por në shumicën e rasteve, nuk ka asnjë oficer policie shoqërues dhe lëvizjet e SAL-së detyrohen të drejtohen vetëm nga dy inspektorë, të cilëve u mohohet autoriteti.
Pse nuk ka mjaftueshëm oficerë policie në distriktin e Tel Aviv-it? Sepse ata preferojnë të shkojnë të punojnë për Peretz-in, si inspektorë.
“Një oficer policie fillestar fiton 9 mijë shekelë neto në muaj”, thotë Peretz, dhe ai nuk ka orë shtesë. Kur shpërthen një emergjencë, oficerët e policisë kalojnë në turne 12-orëshe, dhe oficerët e policisë mund të punojnë kështu vazhdimisht për javë të tëra pa asnjë pagesë shtesë.
Në të kundërt, inspektorët e Bashkisë së Tel Avivit marrin orë shtesë. “Në një emergjencë si kjo, kur punojmë vazhdimisht, paga mund të arrijë në 25 mijë shekelë në muaj”.
Sal’a është patrulla urbane më e madhe në Izrael, dhe ndoshta edhe më e pasura dhe më e pajisura. Që nga shpërthimi i luftës me Iranin, patrulla ka funksionuar si një forcë e reagimit të parë.
Dhjetëra oficerë të saj janë të shpërndarë në të gjithë qytetin, 24 orë në ditë, duke pritur të thirren. Së bashku me forcat e tjera të emergjencës – MDA, policinë dhe zjarrfikësit – anëtarët e Sal’a mbërrijnë të parët në vendngjarje, madje edhe para forcave të Komandës së Frontit të Brendshëm, dhe fillojnë të evakuojnë të gjithë ata që munden.
Ata që evakuohen nga apartamentet e shkatërruara çohen menjëherë në strehime alternative – te familja, nëse ka një të tillë, ose në dhoma hoteli.
Bashkia e Tel Aviv-it ka një kontratë të përhershme me hotelet e qytetit për të ndarë dhoma në rast emergjence, si dhe një buxhet bashkiak prej miliona shekelesh që përdoret për këtë evakuim të menjëhershëm dhe ka për qëllim jo vetëm financimin e kostos së dhomave, por edhe ofrimin e ndihmës shtesë.
Disa njerëz po evakuohen nga apartamentet e tyre të shkatërruara pa portofol apo telefon celular, dhe bashkia po u siguron atyre para dhe ushqim. Më vonë, bashkia i kompenson këto shpenzime me taksën e pronës.
Peretz është shumë krenar që trajton zonat e prekura. Pasi inspektorët evakuojnë menjëherë njerëzit nga apartamentet e shkatërruara, kontraktorët e punësuar nga bashkia vijnë për të riparuar infrastrukturën e dëmtuar.
Brenda pak orësh, gardhet ngrihen dhe e gjithë zona mbyllet për akses dhe pret restaurim. Në zonën e prekur të Tel Avivit qendror, të paktën katër ndërtesa janë caktuar për prishje, dhe katër të tjera janë dëmtuar rëndë dhe janë në pritje të një vendimi. Ndërkohë, zona do të mbetet e rrethuar deri në fillimin e operacioneve të rindërtimit.
Pavarësisht kushteve të vështira, askush nuk ankohet. Inspektorët e Peretz raportojnë një ndjenjë misioni dhe motivim të lartë. Sipas Peretz, as publiku nuk po ankohet, qofshin familjet që u evakuuan dhe janë mirënjohëse për trajtimin e shpejtë që morën, apo dikush, apartamenti i të cilit, sipas inxhinierit të qytetit, mund të qëndronte pavarësisht dëmeve të konsiderueshme, përfshirë dritaret e thyera.
Ndjenja e emergjencës çon në unitet, ashtu si edhe fakti që reagimi i bashkisë ndaj emergjencave është “i ëmbël”.
Banorët mendojnë se janë në duar të mira.
Sipas David Aharoni, drejtor i Departamentit të Sigurisë dhe Emergjencave në Bashkinë e Tel Avivit, bashkia ka 240 strehimore publike.
Aharoni raporton se të gjitha janë të pajisura me banjo, dysheme të pastra, komunikime dhe ajër të kondicionuar, dhe janë të përgatitura për një qëndrim të gjatë. Përveç kësaj, për disa vite me radhë bashkia shqyrtoi të gjitha parkingjet në qytet — private dhe publike — dhe hartëzoi 100 prej tyre që mund të përdoren si strehimore. Teorikisht, këto parkingje kanë një milion metra katrorë, që do të thotë strehim për një milion njerëz, por meqenëse janë të mbushura edhe me makina, ato mund të përdoren vetëm si strehimore afatshkurtra.
Gjithashtu, me shpërthimin e luftës me Iranin, bashkia vendosi të hapë për përdorim publik të gjitha objektet e saj bashkiake që kanë strehimore – shkolla, kopshte, departamente të mirëqenies dhe të tjera.
Në total, u hapën 650 objekte të tilla, duke përfshirë 100 kopshte që u mbrojtën vitin e kaluar. Aharoni pranon se hapja e të gjitha institucioneve publike komunale kishte për qëllim gjithashtu të trajtonte kritikat se parkingjet dhe strehimoret janë të përqendruara kryesisht në qendër të qytetit dhe jo në lagjet periferike, dhe madje pranon se kjo është një përpjekje e konsiderueshme operative për komunën, e cila përfshin shumë punë pastrimi dhe, natyrisht, ekspozim ndaj vandalizmit.
Sidoqoftë, përdorimi i të gjitha strehimoreve, hapja e të gjitha institucioneve publike, si dhe përgatitja me 100 vende parkimi u bënë nga bashkia.
Komanda e Frontit të Brendshëm kontribuoi vetëm me lejen për përdorimin e vendeve të parkimit. “Kjo është një përpjekje lokale, madje edhe vullnetare”, thotë Aharoni, duke shtuar se edhe pronarët e parkingjeve private i janë bashkuar grupit të emergjencave bashkiake. “Nuk është e mundur të krijohet mbrojtje në kohë reale”, thekson ai, “Ne duhet të përgatitemi për një emergjencë shumë vite më parë. Kjo është ajo që bëri bashkia e Tel Aviv-it”.
Komanda e Frontit të Brendshëm nuk e mohon këtë. “Me ligj, mbrojtja e banorëve është përgjegjësi e autoritetit vendor. Kompetencat ligjore janë vetëm të tyre”, sqaron Komanda e Frontit të Brendshëm, duke thënë se ata ndihmojnë autoritetet e dobëta dhe u sigurojnë atyre ekipe që ndihmojnë në bërjen e strehimoreve publike të lëna pas dore të përdorshme, dhe tani po shqyrtojnë vendosjen e brezit të ri të strehimoreve – strehimoret Arbel, me dyer rezistente ndaj ndikimit – në autoritete që nuk kanë zgjidhje të mjaftueshme mbrojtëse.
Një nga zëvendësit e Peretzit është Druze Rami Abu-Razzaq, një oficer operacionesh në njësinë e motoçikletave, i cili vjen në Tel Aviv çdo ditë nga shtëpia e tij pranë Karmielit.
Ai thotë se preferon Sayeret SAL ndaj punëve të ngjashme në Karmiel ose Haifa aty pranë, për shkak të atmosferës familjare në Sayeret. Mund të supozohet se kushtet e mira të punës gjithashtu kontribuojnë në këtë.
Pushteti i qytetit më të pasur në Izrael, rezulton se i mbingarkon autoritetet e tjera jo vetëm në rutinë, por edhe në raste emergjence.
Tel Avivi me sa duket është relativisht i përgatitur për rastin e një sulmi me raketa, rezultat i burimeve financiare dhe menaxhimit afatgjatë urban.
Por a është e vërtetë kjo edhe për Ramat Gan ose Bat Yam aty pranë? Po çfarë mund të thuhet për Bnei Brak apo për vendbanimet arabe që janë pothuajse tërësisht të zhveshura nga mbrojtja?
Në Tamra, për shembull, ku këtë javë u vranë katër anëtarë të një familjeje, ka 37 mijë banorë pa strehë. Mitzpe Aviv, qyteti i afërt me 1 mijë banorë, përfiton nga 13 strehimore publike.
Pra, po, autoriteti vendor ishte përgjegjës për ofrimin e strehimoreve, por a e justifikon kjo qëndrimin e shtetit duarkryq përballë pabarazive kaq të mëdha?
Rezulton se boshllëqet e mëdha në qeverisjen vendore në Izrael ndikojnë jo vetëm në cilësinë e jetës së banorëve, por edhe në jetëgjatësinë e tyre. Dikush që jeton në një qytet të pasur ka më shumë shanse për t’i mbijetuar një sulmi me raketa sesa dikush që jeton në qytete më pak të pasura.
Po, pabarazia në Izrael shkel gjithashtu të drejtën për të jetuar.
