Momenti i krijuar prej zgjedhjeve që paralajmëroi “ndryshimin më të rëndësishëm” në politikën e Kosovës ndër vite mund të nxisë përpjekjet për sundim të ligjit, krijim të vendeve të punës dhe dialog në mes të Prishtinës dhe Beogradit, tha shefi i UNMIK-ut, Zahir Tanin.
“Mbajtja e zgjedhjeve të parakohshme më 6 tetor, të cilat shënuan pjesëmarrjen më të madhe që nga viti 2010, dhe u shpallen në kohë të vështirë të ndasisë politike, unitetit të prishur të koalicionit qeverisës dhe “çka është më e rëndësishmja, me perceptimin e qytetarëve për paaftësinë e realizimit të premtimeve që iu patën dhënë popullit të Kosovës,” i tha më 31 tetor Këshillit të Sigurimit Përfaqësuesi Special i Sekretarit të Përgjithshëm dhe shef i UNMIK-ut Zahir Tanin.
PSSP Tanin vuri në dukje se votuesit mbështetën kandidatët “jokonvencionalë” të cilët nuk e ndanin vizionin apo të kaluarën e njëjtë politike më liderët e më parmë, duke shprehur shpresën se lidershipi i ri do të mund ta shfrytëzojë momentin e krijuar nga zgjedhjet për të realizuar premtimet e bëra gjatë zgjedhjeve.
“Bashkësia ndërkombëtare gjithashtu pret që liderët e rinj të afirmojnë përkushtimin e tyre për negociatat me Beogradin dhe të sigurojnë heqjen e pengesave për dialog. Përpjekje të veçanta duhet të bëhen për të siguruar që retorika politike dhe veprimet të jenë të favorshme për rifillimin dhe përparimin në dialog pas një viti negociatash të ngecura.”
Tanin tha që çfarëdo marrëveshje e mundur në mes të Beogradit dhe Prishtinës do të ishte e qëndrueshme vetëm nëse bazohet në pronësi lokale, por theksoi nevojën që bashkësia ndërkombëtare “të qëndrojë e bashkuar dhe e vendosur në mbështetjen e saj drejt një marrëveshjeje të vlefshme.”
Tanin po ashtu e informoi Këshillin e Sigurimit lidhur me rezultatet e një hetimi disamujor të ekspertëve të OKB-së që nuk janë pjesë e UNMIK-ut, ku u përfshinë intervista me më shumë se 50 dëshmitarë dhe shqyrtime të shumta të dëshmive fotografike dhe videoincizimeve gjatë një rishikimi të përgjithshëm të ngjarjeve të 28 majit, kur dy punonjës të UNMIK-ut u arrestuan nga policia e Kosovës gjatë një operacioni të madh policor në mbarë Kosovën.
Sipas njoftimit për media, Tanin ndau gjetjet kyçe të hetimeve, duke përfshirë se ato nuk dhanë prova për ndonjë keqbërje nga personeli i UNMIK-ut, të cilët ishin në detyrë zyrtare në kohën kur u arrestuan dhe ishin vetidentifikuar në mënyrë të qartë si punonjës të OKB-së. Hetuesit gjetën sa ka pasur “përdorim të tepruar të forcës nga Policia e Kosovës” që rezultoi me lëndime të shumta, duke përfshirë thyerje, humbje të të dëgjuarit dhe stres post-traumatik, si dhe që policia voziti dhe mbajti një automjet të UNMIK-ut.
“Përdorimi i forcës së tepruar, ndërhyrja me pronën e Misionit dhe vazhdimi i procedurës penale kundër dy pjesëtarëve të stafit, janë shkelje e qartë e kornizës ligjore në fuqi. Këto veprime janë të papranueshme dhe nuk duhen të falen,” deklaroi Tanin.
Duke kërkuar ndërprerjen e menjëhershme të të gjitha procedurave penale kundër pjesëtarëve të stafit, PSSP Tanin po ashtu lavdëroi frymën bashkëpunuese, me të cilën autoritete e Kosovës pranuan gjetjet e raportit gjatë angazhimeve të fundit.
“Për aq kohë sa ky Këshill e ka mandatin për praninë ndërkombëtare në Kosovë, unë pres që institucionet e Kosovës dhe UNMIK-u të veprojnë duke respektuar në tërësi njëri- tjetrin. Ne jemi krenar që UNMIK-u luajti një rol qendror në formimin e Policisë së Kosovës dhe të gjyqësorit, dhe ne shpresojmë se qëllimi i tyre është të trajtojnë çdo dështim dhe të veprojnë në përputhje me normat dhe standardet ndërkombëtare.”
Tanin po ashtu përmendi një varg arritjesh të misionit, duke përfshirë një qendër të ndihmës juridike të financuar nga UNMIK-u për t’iu ofruar ndihmë grupeve të cenueshme; mbështetje në themelimin e strehimores së parë rajonale për të mbijetuarit e dhunës gjinore; dhe publikimin e fjalorit të parë serbisht-shqip/shqip-serbisht që nga viti 1984, si pjesë e një programi më të gjerë dhe të vazhdueshëm të të drejtave të gjuhës të mbështetur nga UNMIK-u.
PSSP përkujtoi 19 vjetorin që kur u miratua Rezoluta 1325 për gratë, për paqen dhe për sigurinë. Ai theksoi rëndësinë e procesit politik të përfshirjes gjinore dhe mundësisë së reagimit, në përafrim me këtë Rezolutë.
“Misioni ynë vazhdon të mbështesë përpjekjet e tilla me gratë lidere dhe me partnerët ndërkombëtarë, duke përfshirë UN Women dhe Bashkimin Evropian përmes projekteve konkrete,” tha ai.
Tanin përfundoi fjalimin e tij duke e vlerësuar vizionin e themeluesve të Kombeve të Bashkuara.
“Derisa po i afrohemi përvjetorit të 75-të të Kombeve të Bashkuara, kujtojmë rëndësinë e “Ne popujt”. Këto dy fjalë në Kartën tonë na përkujtojnë se puna thelbësore e qeverive në ruajtjen e paqes dhe sigurisë ndërkombëtare mund të vazhdojë vetëm nëse ka baza të fuqishme shoqërore.”