Disa afrikano-jugorë po bëjnë thirrje që Britania të kthejë diamantin më të madh në botë, të njohur si Ylli i Afrikës , i cili është vendosur në skeptrin mbretëror që mbreti Charles III do të mbajë në kurorëzimin e tij të shtunën.
Diamanti, i cili peshon 530 karat, u zbulua në Afrikën e Jugut në vitin 1905 dhe iu dorëzua monarkisë britanike nga qeveria koloniale në vend, i cili në atë kohë ishte nën sundimin britanik.
Tani në mes të një bisede globale rreth kthimit të veprave të artit dhe objekteve që u plaçkitën gjatë kohëve koloniale, afrikano-jugorët po bëjnë thirrje që diamanti të kthehet.
“Diamanti duhet të vijë në Afrikën e Jugut. Duhet të jetë një shenjë e krenarisë, trashëgimisë dhe kulturës sonë,” tha Mothusi Kamanga, një avokat dhe aktivist në Johannesburg, i cili ka hapur një peticion në internet, duke mbledhur rreth 8,000 nënshkrime, për kthimin e diamantit.
“Unë mendoj se përgjithësisht populli afrikan ka filluar të kuptojë se të dekolonizosh nuk do të thotë vetëm t’i lejosh njerëzit të kenë liri të caktuara, por gjithashtu do të thotë të marrësh mbrapsht atë që na është shpronësuar”, shtoi ai.
I njohur zyrtarisht si Cullinan I, diamanti në skeptër u pre nga diamanti Cullinan, një gur 3100 karatësh që u minua pranë Pretorias.
Një diamant më i vogël i prerë nga i njëjti gur, i njohur si Cullinan II, është vendosur në Kurorën e Shtetit Imperial, i cili mbahet nga monarkët britanikë në raste ceremoniale. Së bashku me skeptrin, ai ruhet me bizhuteritë e tjera të kurorës në Kullën e Londrës.
Një kopje e të gjithë diamantit Cullinan, i cili është sa përmasat e grushtit të një njeriu, është ekspozuar në Muzeun e Diamanteve në Cape Town.
“Unë besoj se duhet të kthehet në shtëpi sepse në fund të ditës, ata na e morën atë ndërsa na shtypnin,” tha banori i Johanesburgut, Mohamed Abdulahi.
Të tjerë thanë se nuk ndiheshin i interesonte për këtë.
“Unë nuk mendoj se ka më rëndësi. Gjërat kanë ndryshuar, ne po evoluojmë,” tha banori lokal Dieketseng Nzhadzhaba. “Ajo që kishte rëndësi për ta në kohët e lashta për të qenë superiorë… nuk ka më rëndësi për ne.”
