Bota
Si po luftojnë Zelensky dhe Putin për mbështetjen e Erdoganit të Turqisë
Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky duket se po krijon një “përplasje” midis homologëve të tij turq dhe rus, me marrëveshjen e vështirë të eksportit të drithërave të Detit të Zi që gjendet sërish në prag të kolapsit.
Presidenti ukrainas tha të hënën se ai i kishte “dërguar letra zyrtare” presidentit Rexhep Tajip Erdogan dhe Sekretarit të Përgjithshëm të Kombeve të Bashkuara, António Guterres, duke kërkuar që të tre shtyjnë përpara marrëveshjen e sigurisë së eksportit të grurit në Detin e Zi pa pjesëmarrjen ruse pasi Moska tha se do të tërhiqej nga marrëveshja e vjetër pas shpërthimeve të reja në Krime.
“Ukraina, OKB-ja dhe Turqia mund të sigurojnë së bashku funksionimin e korridorit të ushqimit dhe inspektimin e anijeve”, tha Zelensky.
“Është e nevojshme për të gjithë në botë – dhe kushdo që e mbështet atë do të bëhet një shpëtimtar i jetës në një territor të madh nga Maroku në Kinë, nga Indonezia në Liban”.
“Ne nuk kemi frikë”, tha Zelensky në një deklaratë të veçantë të publikuar nga zëdhënësi Sergii Nykyforov.
“Na kontaktuan kompanitë që zotërojnë anije. Ata thanë se janë gati, nëse Ukraina dhe Turqia janë gati të vazhdojnë, atëherë të gjithë janë gati të vazhdojnë furnizimin me grurë”.
Moska ndërkohë i bëri thirrje gjithashtu presidentit turk, shkruan Newsweek.
Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov foli të martën me homologun turk Hakan Fidan dhe sipas asaj që thotë Ministria e Jashtme ruse, propozoi “një alternativë për furnizimin me grurë për vendet më në nevojë, që nuk varen nga veprimet subversive të Kievit dhe patronëve të tij perëndimorë”.
Kështu, siç vlerëson Newsweek, Kievi dhe Moska po konkurrojnë sërish për vëmendjen e Erdoganit.
Presidenti turk e ka kapërcyer disi ndarjen Lindje-Perëndim lidhur me pushtimin e plotë të Ukrainës nga Rusia, duke e paraqitur Ankaranë si një paqebërëse dhe duke marrë një rol udhëheqës në zbutjen e tensioneve në Detin e Zi; një rajon strategjik kyç që është kthyer në një skenë të nxehtë lufte.
Erdogan ka thënë se do të vazhdojë bisedimet për të ringjallur marrëveshjen e grurit të Detit të Zi.
“Pavarësisht deklaratës së bërë sot, besoj se presidenti rus Putin dëshiron vazhdimin e kësaj ure humanitare”, tha Erdogan të hënën.
Në një bisedë të planifikuar për të hënën, Erdogan theksoi se ai dhe Putin do të “diskutojnë se si mund të veprojmë për të hapur rrugën për transportin e plehrave dhe grurit rus”.
Ndërsa Fatih Ceylan, ish-ambasadori i Turqisë në NATO, i tha Newsweek se ai është “100 për qind i sigurt se presidenti Erdogan do të vazhdojë me këto përpjekje”, duke parashikuar “një periudhë negociatash të vazhdueshme”, por duke paralajmëruar një ringjallje të menjëhershme të marrëveshjes nuk ka në horizont.
“Kjo ka nevojë për kohë”, citohet të ketë thënë Ceylan.
Turqia – një vend i NATO-s me të paktën ambicie retorike për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian – ka mbyllur ngushticat e Bosforit dhe Dardaneleve për anijet luftarake ruse sipas Konventës së Montreux, ka dhuruar armatime të rëndësishme në Kiev dhe ka lejuar ndërtimin e fabrikave të dronëve në territorin e Ukrainës, dhe muajin e kaluar lejoi mbrojtësit e Batalionit Azov të udhëtonin në Ukrainë pavarësisht se ranë dakord për të parandaluar kthimin e tyre deri në fund të konfliktit.
Dhe vendimi i Erdoganit për të hequr kundërshtimin e tij ndaj anëtarësimit të Suedisë në NATO këtë muaj do të ketë zhgënjyer gjithashtu Kremlinin.
Por Ankaraja gjithashtu ka korrur përfitimet e lidhjeve të saj tradicionalisht të ngushta ekonomike me Rusinë.
Që nga fillimi i pushtimit në shkallë të plotë dhe sanksionet pasuese të BE-G7 ndaj Moskës, Turqia ka zgjeruar ndjeshëm tregtinë me Rusinë.
Eksportet turke në qershor ishin rreth 88 për qind më të larta se në fillim të vitit 2023.
Nga janari deri në qershor 2023, eksportet turke drejt Rusisë arritën vlerën e rreth 4.9 miliardë dollarë, krahasuar me 2.6 miliardë dollarë gjatë së njëjtës periudhë në 2022.
Një përballje e Detit të Zi
Sipas shkrimit të Newsweek, përcjell Telegrafi, marrëdhënia i jep Erdoganit një përparësi.
“Unë mendoj se Rusia ka nevojë për Turqinë më shumë se Turqia ka nevojë për Rusinë”, ka thënë Ceylan. “Rusët nuk e kanë luksin të lënë mënjanë interesat e Turqisë në rrethanat aktuale”.
“Do të ketë një periudhë të tensionuar, nuk ka dyshim për këtë”, shtoi Ceylan. “Negocimi me rusët nuk është gjithmonë i lehtë”.
“Ka përsëri hapësirë për manovrim – megjithëse të kufizuar këtë herë – që Turqia të arrijë në një bazë të përbashkët. Por nëse do të jetë një kornizë katërpalëshe – po flas për Turqinë, OKB-në, Ukrainën dhe Rusinë – apo trepalësh dhe gjurmët dypalëshe që plotësojnë njëra-tjetrën, kjo mbetet për t’u parë”.
Por një marrëveshje e re mund të duket ndryshe nga ajo që ka hequr dorë Moska, shtoi Ceylan.
“Patjetër që do të ketë parametra dhe kushte të ndryshme që do të jenë në lojë”, tha ai. “Unë mendoj se është shumë herët për të provuar të identifikojmë se si mund të jetë ajo”.
Ndryshe, mosarritja e marrëveshjes mund të çojë në rrezik të ripërtërirë për transportin tregtar në Detin e Zi.
Andriy Ryzhenko, një kapiten detar në pension dhe ish-zëvendës shefi i shtabit në marinën e Ukrainës, tha për Newsweek se Moska mund të kërkojë të “organizojë provokime indirekte” kundër transportit detar për të penguar kalimin e tyre.
Rusia mund të vendosë më shumë mina detare – si ajo që fundosi një anije estoneze në mars të vitit 2022 – tha Ryzhenko, ose të përdorë metoda si sulmet ajrore ose sulmet me dronë për të shënjestruar anijet.
Por nëse Turqia vendos të zbatojë kalimin e sigurt për transportin detar duke përdorur fuqinë e saj të rëndësishme detare, Ankaraja – dhe më pas NATO-ja – do të rrezikonte një përballje të drejtpërdrejtë me Moskën.
“Unë nuk jam i sigurt se ata do ta bëjnë atë, edhe nëse ata janë në gjendje ta bëjnë atë”, mendon Ryzhenko.
“Do të ishte shumë e vështirë të imagjinohej që Turqia të merrte rolin qendror dhe të siguronte garanci për këtë korridor, sepse kjo mund të sjellë Turqinë dhe Rusinë në konfrontim me njëra-tjetrën”, paralajmëroi Ceylan.
Rusia ka publikuar një video duke deklaruar se raketat e saj Oreshnik, me kapacitet bërthamor, janë futur në shërbim aktiv në Bjellorusi, aleatin e saj fqinj, i cili gjithashtu ndan kufi me vendet e NATO-s: Poloninë, Lituaninë dhe Letoninë.
Putin ka pretenduar se këto armë janë të pamundura për t’u interceptuar, sepse shpejtësia e raketave supozohet të jetë më shumë se 10 herë shpejtësia e zërit.
Ky veprim mund të lejojë që raketat bërthamore ruse të arrijnë objektivat në Europë më shpejt, nëse ruhen në një bazë në Bjellorusi. Raketat e mesme kanë një rreze prej rreth 5,500 km (3,415 milje), që do të thotë se mund të godasin kudo në Europë ose në bregun perëndimor të SHBA-së nga Rusia.
Videoja e publikuar nga ministritë e mbrojtjes së Rusisë dhe Bjellorusisë të martën nuk specifikoi vendndodhjen e sistemeve të raketave në Bjellorusi, por tregonte transportimin e tyre nëpër pyje dhe kamuflimin me rrjeta.
“Divizioni i raketave Oreshnik ka filluar të kryejë detyrat e shërbimit luftarak në zonat e caktuara të vendit,” tha ministria e mbrojtjes e Bjellorusisë.
Presidenti Volodymyr Zelensky ka mohuar akuzat e Rusisë se Ukraina ka kryer një sulm me dron ndaj njërës prej rezidencave të presidentit Vladimir Putin dhe ka akuzuar Moskën se po përpiqet të prishë bisedimet e paqes.
Ministri i Jashtëm i Rusisë, Sergei Lavrov, pretendoi se Kievi kishte nisur një sulm gjatë natës duke përdorur 91 mjete ajrore pa pilot me rreze të gjatë veprimi (UAV) në rezidencën shtetërore të Putinit në rajonin veriperëndimor të Novgorodit të Rusisë.
Rusia tha se tani do të rishikojë qëndrimin e saj në negociatat e paqes. Ende nuk është e qartë se ku ndodhej Putini në kohën e sulmit të supozuar.
Zelensky e hodhi poshtë pretendimin si “gënjeshtra tipike ruse”, që synonin t’i jepnin Kremlinit një justifikim për të vazhduar sulmet ndaj Ukrainës.
Ai tha se Rusia më parë kishte shënjestruar ndërtesat qeveritare në Kiev.
“Është thelbësore që bota të mos heshtë tani. Nuk mund ta lejojmë Rusinë të minojë punën për arritjen e një paqeje të qëndrueshme” tha Zelensky në X.
Në një deklaratë të ndarë në Telegram të hënën, Lavrov tha se të 91 dronët që ai pretendoi se u nisën në rezidencën e Putinit u interceptuan dhe u shkatërruan nga sistemet ruse të mbrojtjes ajrore.
Ai shtoi se nuk ka raportime për viktima apo dëme materiale si pasojë e sulmit.
“Duke pasur parasysh degjenerimin përfundimtar të regjimit kriminal të Kievit, i cili ka kaluar në një politikë terrorizmi shtetëror, pozicioni negociues i Rusisë do të rishikohet”, tha ai, teksa shtoi se Rusia nuk kishte ndërmend të dilte nga procesi i negociatave me SHBA-në
Pretendimi nga Moska vjen pas bisedimeve midis SHBA-së dhe Ukrainës në Florida të dielën, ku presidentët Trump dhe Zelensky diskutuan një plan të rishikuar paqeje për t’i dhënë fund luftës.
Presidenti amerikan, Donald Trump kërcënoi të hënën se do të mbështesë një sulm tjetër kundër Iranit nëse ky i fundit përpiqet të rindërtojë programin e tij të raketave balistike.
“Kam dëgjuar se Irani po përpiqet të ndërtojë përsëri fuqinë e tij dhe, nëse po, do të na duhet t’i rrëzojmë”, tha Trump përpara se të takohej me kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu.
“Do t’i rrëzojmë. Do t’i shkatërrojmë plotësisht”, theksoi ai.
Trump shtoi se do të mbështeste një sulm ndaj Iranit menjëherë nëse ky i fundit përpiqet të rindërtojë aftësinë e tij bërthamore, duke e këshilluar vendin që në vend të kësaj të kërkojë një marrëveshje me SHBA-në.
“Kjo është më e zgjuar. Ata mund të kishin bërë një marrëveshje herën e fundit përpara se ne të kalonim, e dini, një sulm të madh ndaj tyre”, theksoi ai.
SHBA-të më herët këtë vit bombarduan tre objekte bërthamore në Iran, në një sulm që Trump e ka cilësuar që atëherë si një sukses të madh ushtarak. Netanyahu në javët e fundit ka paralajmëruar se Irani po zgjeron përsëri programin e tij të raketave balistike.
Rusia: Kemi vendosur raketat Oreshnik në Bjellorusi
Ironia e një dosje sekrete në Harvard: Amerikanë mbroni Trashëgiminë Ilire, Shqiptarët pas ’90-s e shkatërruan …
Ndryshim i rregullit të pozicionit jashtë loje, FIFA do që të favorizohen sulmuesit
Tragjedi në Prizren, humb jetën një fëmijë njëvjeçar si pasojë e zjarrit
Futboll mes “acarit”, lojtarët pijnë çaj në fushë
“Që kur mesazhet janë prova?”, Rama: “Shpërdorimi i detyrës” do të rishikohet
Beyoncé shpallet miliardere nga Forbes
“Kemi raketa Javelin dhe tre anije patrulluese”, Rama: Kemi sot ushtrinë më të mirëpaguar, ia kalojmë edhe Serbisë
Britania marrëveshje me Angolën dhe Namibinë për kthimin e emigrantëve
Britania e Madhe refuzon të njohë Somalilandin si shtet të pavarur
Zelensky mohon sulmin me dron ndaj rezidencës së Putinit
Ish-sulmuesi i Anglisë dhe Liverpoolit akuzohet për ‘ngacmim’, pas arrestimit të tij në prill
Shqipëria në histori! Nga fitorja në Serbi te shanset me Poloninë për Botërorin, 2025 në shifra e fakte
“Tageszeitung” e Berlinit: “Shumë njerëz në mbarë Evropën Juglindore dëshirojnë personalitete si Kurti si politikanë në vendet e tyre”
Bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së
FOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
U kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
Ish-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
Hetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
Këta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë
Emigrantët kthehen, por Shqipëria nuk i mban
Mijëra vetë të ekspozuar ndaj fruthit, alarm në një prej aeroporteve më të ngarkuar në botë
Bashkimi me euron do të kishte mbuluar koston e NHS-së
Princi William dhe Kate Middleton vendosën vijë sigurie 9.6km rreth rezidencës së tyre të re, reagojnë banorët e zonës: Masa të tepruara dhe pa konsultim
“Katolikët monitoroheshin, myslimanët përgatitnin ushqimet për ta” – si festoheshin Krishtlindjet në komunizëm në Shqipëri
Anomalia e buxhetit, 2 miliardë euro shpenzime në dhjetor
Brigitte Bardot: Bjondia seksi që revolucionarizoi kinemanë franceze
-
UK1 day agoFOTO/ Nëna me dy fëmijët humbën jetën në një zjarr tragjik në Angli
-
Albania1 day agoU kap me kokainë me vlerë 230 mijë euro, shqiptari: Mos më dënoni, më lejoni të kthehem në Shqipëri
-
Albania3 days ago
Shqiptari në Britani shpëton nga deportimi pasi “partnerja nuk i flet shqip”
-
Sports1 day agoIsh-kampioni i botës në boks Anthony Joshua plagoset në një aksident automobilistik në Nigeri, dy persona humbin jetën
-
UK3 days ago
Rrëzohet aeroplani në Britani, alarm në aeroportin Southend në Londër
-
Albania1 day agoHetimet për atentatin e Rinasit, burime: Autorët pasi dogjën mjetin që përdorën në krim u larguan me ambulancë
-
Kosova24 hours agoKëta janë 10 kandidatët më të votuar në Vetëvendosjes
-
Albania2 days ago
VIDEO/ Protesta në Vlorë për mungesën e ujit, qytetarët futen në teatrin “Petro Marko” dhe ndërpresin mbrëmjen gala të bashkisë