Reuters nga Fatos Bytyci
MITROVICË E VERIUT, Kosovë, 24 shtator (Reuters) – Persona të armatosur me automjete të blinduara sulmuan një fshat në një rajon me shumicë etnike të Kosovës të dielën, duke luftuar me policinë dhe duke u barrikaduar në një manastir në një ringjallje të dhunës në veriun e trazuar .
Policia e Kosovës tha se një oficer dhe tre nga rreth 30 sulmues vdiqën në të shtëna rreth fshatit Banjska.
Murgjit dhe pelegrinët u mbyllën në tempullin e manastirit ortodoks serb ndërsa rrethimi u ndez për orë të tëra.
Shqiptarët etnikë përbëjnë shumicën dërrmuese të popullsisë 1.8 milionëshe të Kosovës, një ish krahinë e Serbisë. Por rreth 50,000 serbë përbëjnë shumicën në veri, ku përleshjet në maj plagosën dhjetëra protestues dhe paqeruajtës të aleancës së NATO-s.
Serbët nuk e kanë pranuar kurrë shpalljen e pavarësisë së Kosovës në vitin 2008 dhe ende e shohin Beogradin si kryeqytetin e tyre më shumë se dy dekada pas një kryengritjeje guerile të shqiptarëve të Kosovës kundër sundimit represiv serb.
Ishte e paqartë se kush qëndron pas dhunës së së dielës, por kryeministri i Kosovës Albin Kurti dhe ministri i Brendshëm Xhelal Svecla fajësuan “kriminelët e sponsorizuar nga Serbia”.
Ata janë profesionistë, me përvojë ushtarake dhe policore”, tha Kurti, duke kërkuar dorëzimin e tyre.
Zyrtarët serbë nuk patën asnjë koment të menjëhershëm, megjithëse presidenti Aleksandar Vuçiq do të jepte një deklaratë në mbrëmje.
Dioqeza e Kishës Ortodokse Serbe të Rashkës-Prizrenit, e cila përfshin Banjskën, tha se burrat me një makinë të blinduar sulmuan kompleksin e manastirit, duke detyruar murgjit dhe besimtarët që vizitonin të mbylleshin brenda tempullit.
“Njerëz të maskuar të armatosur lëvizin nëpër oborr dhe herë pas here dëgjohen të shtëna armësh”, thuhet në një deklaratë.
“Dioqeza dënon ashpër dhunën e hapur që po ushtrohet në objektin fetar të Kishës Ortodokse Serbe, duke u bërë thirrje të gjitha palëve që sa më shpejt t’i japin fund konfliktit.
Policia tha se sulmuesit fillimisht pozicionuan automjete të rënda në një urë në fshat. Ata qëlluan mbi policinë që iu afrua para se të shkonte në manastirin aty pranë.
Përveç viktimave, tre policë u plagosën në të shtëna me armë zjarri, tha policia e Kosovës.
DËNIM NDËRKOMBËTAR
Shefja e misionit të OKB-së në Kosovë, Caroline Ziadeh dhe shefi i politikës së jashtme të BE-së, Josep Borrell, dënuan dhunën.
“Më shumë jetë të pafajshëm janë në rrezik në armiqësitë e vazhdueshme në rrethinat e Manastirit të Banjskës,” tha Borrell, duke shtuar se misionet e BE-së dhe NATO-s në Kosovë po ndërlidheshin me autoritetet. “Këto sulme duhet të ndalen menjëherë”.
Trupat e NATO-s, së bashku me anëtarët e forcës policore të BE-së, EULEX dhe policisë së Kosovës, mund të shihen duke patrulluar rrugën që të çon në Banjska, sipas një reporteri të Reuters aty pranë.
Gazetarëve iu ndalua hyrja në fshat.
Mediat lokale thanë se policia kufitare e Kosovës mbylli dy vendkalime me Serbinë.
Serbët në veri të Kosovës kanë kërkuar prej kohësh zbatimin e një marrëveshjeje të vitit 2013 të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian për krijimin e një asociacioni të komunave autonome në zonën e tyre.
Bisedimet e sponsorizuara nga BE për normalizimin e marrëdhënieve midis Serbisë dhe Kosovës ngecën javën e kaluar, me bllokun që fajësoi Kurtin për dështimin në krijimin e asociacionit.
Prishtina e sheh planin si një recetë për një mini-shtet brenda Kosovës, duke e ndarë në mënyrë efektive vendin sipas vijave etnike.
Serbia ende zyrtarisht e konsideron Kosovën si pjesë të territorit të saj, por mohon sugjerimet për nxitjen e grindjeve brenda kufijve të fqinjit të saj. Beogradi akuzon Prishtinën për shkeljen e të drejtave të minoritetit serb.
Trazirat u intensifikuan kur kryetarët shqiptarë etnikë morën detyrën në veri të Kosovës pas zgjedhjeve të prillit që serbët bojkotuan.
NATO mban 3,700 trupa paqeruajtëse në Kosovë, pjesa e mbetur e një force origjinale prej 50,000 trupash të dislokuar në 1999.
Zona e veriut të Kosovës ku serbët përbëjnë shumicë është në një mënyrë të rëndësishme një shtrirje virtuale e Serbisë. Administrata lokale dhe nëpunësit publikë, mësuesit, mjekët dhe projektet e mëdha të infrastrukturës paguhen nga Beogradi.
Raportim nga Fatos Bytyci; Shkrim nga Daria Sito-Sucic; Redaktimi nga Bernadette Baum dhe Andrew Cawthorne
