Luftimet në kufirin kamboxhiano-tajlandez kanë vrarë të paktën 33 persona nga të dyja palët, sipas shifrave të fundit zyrtare të viktimave, ndërsa Phnom Penh kërkoi një “armëpushim të menjëhershëm” nga Bangkoku.
Debati prej dekadash mbi sovranitetin në zonat kufitare u përshkallëzua të enjten në luftime që përfshinin avionë luftarakë, tanke, artileri dhe forca tokësore – niveli më i keq i dhunës në dekada, më i keq se në vitin 2011 – duke bërë që Këshilli i Sigurimit i OKB-së të mbajë një takim urgjent me dyer të mbyllura dje.
Ministria e mbrojtjes e Kamboxhias tha të premten se 13 persona ishin vrarë dhe 71 të plagosur në anën kamboxhiane.
Ushtria tajlandeze tha se pesë ushtarë ishin vrarë të premten, duke e çuar numrin zyrtar të të vdekurve në anën tajlandeze në 20 – 14 civilë dhe gjashtë ushtarë. Numri i të vdekurve tani tejkalon serinë e mëparshme të përleshjeve midis dy vendeve, të cilat zgjatën nga viti 2008 deri në vitin 2011 (28 të vdekur).
Të dyja palët raportuan për rifillim të luftimeve rreth orës 05:00 (ora lokale). Phnom Penh akuzoi forcat e armatosura tajlandeze se kanë qëlluar me “pesë predha artilerie të rëndë” në vende në provincën kufitare të Porsat.
Përleshjet kanë detyruar më shumë se 138,000 njerëz në Tajlandë dhe më shumë se 35,000 në Kamboxhia të largohen nga shtëpitë e tyre në zonat pranë kufirit.
Pas një takimi me dyer të mbyllura të Këshillit të Sigurimit të OKB-së në Nju Jork, ambasadori i Kamboxhias në organizatë, Chea Kheub, tha se vendi i tij dëshironte një armëpushim.
“Kamboxhia ka kërkuar një armëpushim të menjëhershëm pa kushte dhe ne gjithashtu kemi bërë thirrje për një zgjidhje paqësore të konfliktit”, tha ai për shtypin.
Përpara takimit të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, Tajlanda nuk e përjashtoi mundësinë e negociatave, me Malajzinë si ndërmjetës të mundshëm.
Malajzia aktualisht mban presidencën e radhës të Shoqatës së Kombeve të Azisë Juglindore (ASEAN), anëtare të së cilës janë të dyja palët.
“Ne jemi gati, nëse Kamboxhia dëshiron ta zgjidhë këtë çështje përmes kanaleve diplomatike, në mënyrë dypalëshe, ose edhe me ndërmjetësimin e Malajzisë, ne jemi gati ta bëjmë këtë. Por deri më tani nuk kemi marrë asnjë përgjigje”, tha për AFP zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme tajlandeze, Nikornje Balankurra.
Më parë, kryeministri i përkohshëm i Tajlandës, Plomtham Wechayathai, paralajmëroi se përshkallëzimi i konfliktit mund të shndërrohet në një “luftë”.
Të dyja palët akuzojnë njëra-tjetrën se kanë hapur zjarr të parët. Tajlanda akuzon Kamboxhian se ka shënjestruar infrastrukturën civile, përfshirë një spital dhe një pikë karburanti. Nga ana tjetër, Kamboxhia akuzon Tajlandën për përdorimin e municioneve thërrmuese.
“Si mund të na akuzojnë ata (tajlandezët) ne, një vend të vogël me një ushtri që është më pak se e tyre, e cila nuk ka forcë ajrore”, pyeti ambasadori i Kamboxhias në Kombet e Bashkuara.
Sipas Chea Kev, Këshilli i Sigurimit “u bëri thirrje të dyja palëve të ushtrojnë përmbajtje – përmbajtje maksimale – dhe të gjejnë një zgjidhje diplomatike. Kjo është ajo që po kërkojmë”.
Luftimet midis dy mbretërive janë një përshkallëzim serioz i mosmarrëveshjes së tyre prej dekadash mbi kufirin e tyre – më shumë se 800 kilometra të gjatë – i cili u hartua gjatë pushtimit francez të asaj që atëherë ishte Indokina.
Një vendim i vitit 2013 nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë (GJND) në Hagë supozohej se e zgjidhi problemin, por zgjidhja në fund të fundit zgjati vetëm një duzinë vjetësh. Kriza aktuale filloi në maj, e shkaktuar nga vdekja e një ushtari Khmer në një shkëmbim zjarri gjatë natës në maj në një zonë të diskutueshme të njohur si “Trekëndëshi i Smeraldit”.
