Një shumicë e Gjykatës Supreme të Brazilit ka votuar për të dënuar ish-presidentin Jair Bolsonaro për komplotimin e një grushti shteti për të përmbysur zgjedhjet e vitit 2022. Prokurorët pretendojnë se ky komplot përfshinte edhe një plan për të vrarë presidentin e zgjedhur, Luiz Inácio Lula da Silva, si pjesë e përpjekjes për të mbajtur pushtetin.
Ky vendim historik u bë i qartë të enjten, pasi gjyqtari i tretë i panelit prej pesë anëtarësh vendosi për fajësinë e Bolsonaros. Ai përballet me pesë akuza, duke përfshirë komplotimin e një grushti shteti, pjesëmarrjen në një organizatë kriminale të armatosur, përpjekjen për të shfuqizuar rendin demokratik me forcë, kryerjen e akteve të dhunshme kundër institucioneve shtetërore dhe dëmtimin e pronës publike.
Provat kryesore kundër Bolsonaros fokusohen në përpjekjet e tij për të qëndruar në pushtet pas humbjes zgjedhore. Policia federale ka deklaruar se ai kishte “dijeni të plotë” për planet për të përmbysur rezultatet, për të ushtruar presion mbi ushtrinë dhe për të krijuar një strukturë paralele qeverisëse. Komploti, sipas prokurorëve, filloi që në vitin 2021 me përpjekje për të minuar besimin publik te sistemi zgjedhor.
Vendimi për fajësi, nëse miratohet nga të gjithë gjyqtarët, mund të sjellë dekada burg për Bolsonaron, 70 vjeç. Aktualisht, gjyqtarët Flávio Dino dhe Cármen Lúcia kanë votuar gjithashtu për dënimin, duke siguruar shumicën. Avokatët mbrojtës kanë ende mundësinë e ankimimeve.
Ky gjyq, që zhvillohet përpara zgjedhjeve të përgjithshme të vitit 2026, ka polarizuar thellësisht Brazilin. Mbështetësit e Bolsonaros protestojnë kundër proceseve ligjore, ndërsa ai vetë e cilëson gjyqin si një “gjueti shtrigash politike”. Ky qëndrim është mbështetur nga aleati i tij kryesor politik, Presidenti i SHBA Donald Trump, i cili ka ndërmarrë veprime kundër Brazilit dhe gjyqtarit Alexandre de Moraes, i cili ka mbikëqyrur gjyqin.
Ndryshe nga shumica, gjyqtari Luiz Fux votoi për lirimin e Bolsonaros, duke argumentuar se ngjarjet nuk përbënin grusht shteti pasi Lula da Silva nuk u rrëzua kurrë nga pushteti. Ky rast e vendos Bolsonaro në një listë në rritje të liderëve latinoamerikanë të dënuar kohët e fundit, duke përfshirë ish-presidentin kolumbian Álvaro Uribe dhe ish-kryetaren argjentinase Cristina Fernández de Kirchner.