Një gjykatë në Afrikën e Jugut i ka urdhëruar një grupi anti-migrant që të ndalojë bllokimin e shtetasve të huaj nga hyrja në institucionet shëndetësore publike dhe shkollat, duke thënë se veprime të tilla janë të paligjshme.
Operacioni Dudula ka qenë duke protestuar spitale dhe klinika në provincat Gauteng dhe KwaZulu-Natal, duke kontrolluar kartat e identitetit dhe duke ndaluar hyrjen e kujtdo që nuk është afrikano-jugor. Që atëherë, kjo është shtrirë edhe në shkolla.
Por gjykata e lartë në Johanesburg i ka urdhëruar grupit të ndalojë “frikësimin, ngacmimin [ose] ndërhyrjen në aksesin” në këto objekte, pas një padie të ngritur nga grupet e të drejtave të njeriut.
Afrika e Jugut është shtëpia e rreth 2.4 milionë emigrantëve, pak më pak se 4% e popullsisë, sipas shifrave zyrtare.
Shumica vijnë nga vendet fqinje si Lesoto, Zimbabve dhe Mozambiku, të cilat kanë një histori të ofrimit të fuqisë punëtore migrante për fqinjët e tyre të pasur.
Ksenofobia ka qenë prej kohësh një problem në Afrikën e Jugut, i cili është shoqëruar me shpërthime të herëpashershme dhune vdekjeprurëse, dhe ndjenjat anti-migrante janë bërë një temë kryesore diskutimi politik.
Gjykatësi Leicester Adams, duke dhënë vendimin të martën, gjithashtu i ndaloi Operacionit Dudula të bënte deklarata që mund të interpretohen si gjuhë urrejtjeje, “dëbimin e paligjshëm të shtetasve të huaj nga shtëpitë e tyre… [ose] nga tezgat e tyre tregtare” dhe nxitjen e të tjerëve për ta bërë këtë.
“Dudula” do të thotë të heqësh diçka me forcë në gjuhën Zulu.
Ai gjithashtu ndaloi forcat e ligjit të kryenin “kontrolle pa urdhër” në hapësirat private të të huajve dhe tha se ata duhet të kenë “dyshim të arsyeshëm” se një person ka qenë në vend në mënyrë të paligjshme përpara se t’u kërkojë atyre të identifikohen.
Policia e Afrikës së Jugut u vu nën vëzhgim pasi organizatat e të drejtave të njeriut i akuzuan ata për dështim në veprim kundër Operacionit Dudula ose në mbrojtjen e publikut nga sjellja e tyre e paligjshme.
Disa anëtarë të Operacionit Dudula u arrestuan për bllokimin e hyrjeve të institucioneve shëndetësore publike në gusht. Ata u liruan më vonë me një paralajmërim.
Organizata thotë se është e zhgënjyer nga vendimi dhe synon të apelojë kundër tij, sipas botimit online të Afrikës së Jugut, News24.
Kopanang Africa Against Xenophobia, një nga organizatat që e çoi çështjen në gjykatë, tha se “vendimi ofron mbrojtje kritike për ata që janë shënjestruar nga sulmet ksenofobike”.
“Në një vend të themeluar mbi refuzimin e aparteidit, nuk mund të lejojmë veten të nënshtrohemi ndaj urrejtjes ksenofobe të promovuar nga Operacioni Dudula”, tha organizata e të drejtave të njeriut në një deklaratë.
Kopanang tha se do të ketë monitorim proaktiv në shkolla dhe klinika për të siguruar pajtueshmërinë me urdhrin dhe se do ta mbajë policinë përgjegjëse për zbatimin e tij.
“Nëse policia dështon në detyrën e saj për të zbatuar urdhrin… ne jemi të përgatitur të raportojmë mosveprimin e tyre tek organet zyrtare mbikëqyrëse”, tha organizata për BBC-në.
Ministri i Shëndetësisë i Afrikës së Jugut, Dr. Aaron Motsoaledi, tha se vendimi “ishte i pritshëm”, pasi pasqyronte qëndrimin e qeverisë se askujt nuk duhet t’i mohohet qasja në kujdes shëndetësor, pavarësisht nga statusi i tij ligjor.
Dr. Motsoaledi u takua me udhëheqësit e Operacionit Dudula në gusht, në kulmin e protestave të tyre në mjediset shëndetësore, dhe kritikoi metodat e tyre.
“U thashë atyre [në atë kohë] se çfarëdo shqetësimesh që kanë, disa prej të cilave mund të jenë legjitime, ata po përdorin metodën e gabuar”, i tha ai transmetuesit lokal 702 të martën.
Një nga kërkesat që grupi i kishte ministrit kur u takuan ishte që kushdo pa dokumentacion të mos hynte në institucionet e kujdesit shëndetësor, por Dr. Motsoaledi tha se kjo do të ishte e vështirë pasi 11% e afrikanojugorëve nuk kanë karta identiteti kombëtare.
Ministri kritikoi gjithashtu fqinjët e Afrikës së Jugut për mosbërjen e më shumë për të ndihmuar në uljen e presionit mbi sistemin e mbingarkuar të kujdesit shëndetësor të vendit, duke sugjeruar se kjo po përkeqësohej nga fluksi i migrantëve.
“Është Afrika e Jugut ajo që po vuan, jo ata. Në fakt, shumë prej tyre janë të lehtësuar”, tha ai.
