- Vdekjet nga fruthi janë në rritje.
- Programet e vaksinimit po ndërpriten nga përpjekjet e COVID-19.
- Vendet më të varfra përballen me rrezikun më të madh.
COVID-19 indirekt po shkakton një rritje të shumë sëmundjeve të tjera infective vdekjeprurëse dhe ndikimin më të madh do ta ndiejnë disa nga popujt më të varfër në botë. Kjo për shkak se më shumë se 13 milion njerëz do të humbasin mundësinë e vaksinimit për të shpëtuar jetën për shkak të ndërprerjes së shkaktuar nga pandemia e koronavirusit.
Ky paralajmërim i rreptë vjen nga Gavi (i njohur më parë si Aleanca Globale për Vaksinat dhe Imunizimin), i cili raporton se janë shtyrë 14 fushata të mëdha vaksinimi që synojnë poliomielitin, fruthin, kolerën, meningjitin dhe sëmundje të tjera.
Të paktën 21 vende me të ardhura të ulëta dhe të mesme janë duke raportuar tashmë mungesa të vaksinave si rezultat i mbylljes së kufijve dhe ndërprerjeve të udhëtimit ajror, thotë Gavi.
Rishfaqja e vrasësit
Në vitin 2018, 142.300 njerëz në botë u vranë nga fruthi. Shumica e atyre viktimave ishin nën moshën pesë vjeç. Një vit më parë numri i vdekjeve ishte rreth 124,000 njerëz.
Republika Demokratike e Kongos (DRC) aktualisht po përjeton shpërthimin më të madh në botë të fruthit. Më shumë se 300,000 njerëz janë infektuar, dhe ka pasur mbi 6.000 vdekje. Kjo është pothuajse tre herë më shumë sesa u vranë nga shpërthimi i Ebolës 2018-20 në Kongo.
OBSH dhe UNICEF thonë se sigurimi i vaksinës kundër fruthit është shumë i ulët për të parandaluar shpërthimet e tij. Megjithëse rreth 86% e fëmijëve në mbarë botën morën dozën e parë të vaksinës kundër fruthit në vitin 2018, më pak se 70% të tyre e morën dozën e dytë. Eleminimi i suksesshëm i fruthit ka nevojë për një shkallë vaksinimi rreth 95% thotë OBSH.
Nga gati 10 milion raste të fruthit të vlerësuar në vitin 2018, gjysma ka ndodhur në pesë vende: Republika Demokratike e Kongos (DRC), Liberia, Madagaskari, Somalia dhe Ukraina.
Midis 1988 dhe 2018, rastet e raportuara të poliomielitit ranë nga 350,000 në vetëm 33. Ndërsa, kjo përfaqëson një fitore të madhe të shëndetit publik, sëmundja është endemike në Afganistan, Nigeri dhe Pakistan.
“Për sa kohë që një fëmijë i vetëm mbetet i infektuar, fëmijët në të gjitha vendet janë të rrezikuar nga kontraktimi i poliomielitit,” thotë OBSH.
“Mosarritja e zhdukjes së poliomielitit nga këto vende mund të rezultojë në rreth 200,000 raste të reja çdo vit, brenda 10 viteve, në të gjithë botën.”
Një ngarkesë e pabarabartë
Përhapja e madhe e COVID-19 në botë do të thotë që burimet, paratë dhe njerëzit kanë ndryshuar drejtimin në përpjekje për të rrafshuar kurbën e infektimit.
Sfida me të cilën përballen projektet e vaksinimit në një vend si Republika Demokratike e Kongos është e përbërë nga disa faktorë. Sipas vlerësimeve në Kongo lindin çdo vit rreth 3.5 milion fëmijë. Kjo do të thotë që programet e vaksinimit duhet të zhvillohen çdo dy vjet në një nga vendet me dendësinë më të madhe të popullsisë në botë.
Gavi vlerëson se COVID-19 mund të shkaktojë gati 13 milion vdekje në 73 vendet ku vepron aleanca.
Dr. Seth Berkley, kryetari i Gavi tha se “Vendet më të varfra në botë kanë nevojë më shumë se kurrë për ndihmën e komunitetit ndërkombëtar në zbutjen e ndikimeve më të këqija të pandemisë COVID-19 dhe për të siguruar që ata të mos goditen nga një numër edhe më i lartë i vdekjeve nga sëmundjet e parandalueshme që mund të mposhtin më tej sistemet shëndetësore,”.
Aleanca thotë se po punon për të përgatitur sisteme shëndetësore në këto vende për pandeminë dhe për të parandaluar humbjen e mëtejshme të jetës duke siguruar vazhdimësinë e imunizimeve rutinë, aty ku është e mundur.
Dr. Seth Berkley nënvizon gjithashtu rëndësinë e kryerjes së fushatave të imunizimit edhe pas përfundimit të krizës së menjëhershme, duke theksuar se “Fëmijët që mungojnë tani nuk duhet të kalojnë tërë jetën e tyre pa mbrojtje nga sëmundjet. Trashëgimia e COVID-19 nuk duhet të përfshijë ringjalljen globale të vrasësve të tjerë si fruthi dhe poliomieliti.” (World Economic Forum)
