Një nga njerëzit më të pasur në botë, Elon Musk, vitin e kaluar urdhëroi fshehurazi inxhinierët e tij që të mbyllnin rrjetin e komunikimit satelitor të kompanisë së tij Starlink pranë brigjeve të Krimesë për të parandaluar një sulm të fshehtë ukrainas ndaj flotës detare ruse.
Të paktën kjo është ajo që del nga një fragment nga biografia e re e Walter Isaacson për miliarderin eksentrik Elon Musk, CEO i prodhuesit të makinave elektrike Tesla dhe kompanisë së tij të eksplorimit të hapësirës SpaceX.
“Ndërsa dronët e marinës ukrainase të ngarkuar me eksploziv iu afruan flotës ruse, ata humbën kontaktin dhe u hodhën në breg të padëmshëm”, shkruan Isaacson.
“Vendimi i Musk, i cili i shtyu zyrtarët ukrainas t’i luteshin atij që të kthente satelitët përsëri, u nxit nga një frikë akute se Rusia do t’i përgjigjej sulmit të Ukrainës ndaj Krimesë me armë bërthamore, një frikë e shkaktuar nga bisedat e Musk me zyrtarë të lartë rusë”, tha Isaacson, libri i të cilit duhet të botohet më 12 shtator.
Shqetësimet e Musk për një “mini Pearl Harbor” në Krime, siç e quajti ai, nuk janë bërë realitet. Por episodi zbulon pozicionin unik në të cilin u gjend Musk teksa u shpalos lufta në Ukrainë.
Me qëllim ose jo, ai u bë një bartës i pushtetit që zyrtarët amerikanë nuk mund ta injoronin, zbulon CNN.
Një libër i ri nga Isaacson, autori i biografive të njohura të Steve Jobs dhe Albert Einstein, ofron njohuri të reja mbi Musk dhe se si frika e tij ekzistenciale për të ndezur një luftë më të gjerë e bëri atë të refuzojë kërkesat e Ukrainës për një sistem Starlink që mund të përdoret për të sulmuar rusët.
Pasi Rusia ndërpreu sistemet e komunikimit të Ukrainës pak para pushtimit të saj në shkurt 2022, Musk ra dakord t’i jepte Ukrainës terminale satelitore Starlink me vlerë miliona dollarë të ndërtuar nga SpaceX, të cilat janë bërë fjalë për fjalë kritike për operacionet ushtarake të Ukrainës.
Megjithëse rrjetet celulare dhe të internetit u shkatërruan, terminalet Starlink lejuan ukrainasit të qëndronin të lidhur dhe të vazhdonin luftën kundër pushtuesve rusë.
Por kur Ukraina filloi të përdorte terminalet Starlink për sulme kundër Rusisë, Musk filloi të rishqyrtojë vendimin e tij. “Si do të qëndroj në këtë luftë?”, e pyeti Musk Isaacson. “Starlink nuk supozohej të përfshihej në luftëra. Ishte që njerëzit të mund të shikonin Netflix dhe të pushonin dhe të ishin online për shkollë dhe të bënin gjëra të mira paqësore, jo për sulme me dron”, shtoi Musk.
Biseda me zyrtarë rusë dhe amerikanë
Musk shpejt ishte në telefon me këshilltarin e sigurisë kombëtare të presidentit amerikan Joe Biden, Jake Sullivan, shefin e përbashkët të shtabit të ushtrisë amerikane, gjeneralin Mark Milley dhe ambasadorin e Rusisë në SHBA për t’ia transmetuar shqetësimet e tyre Moskës, shkruan Isaacson.
Ndërkohë, Mykhailo Fedorov, zëvendëskryeministri i Ukrainës, iu lut Musk që të bënte një lidhje me dronët detarë duke i treguar atij për aftësitë e tyre në një mesazh me tekst, sipas Isaacson. “Unë dua që ju, personi që po ndryshon botën përmes teknologjisë, ta dini këtë”, i tha Fedorov Musk-ut.
Musk u përgjigj se ai ishte i impresionuar me dizajnin e dronëve detar, por se ai nuk do të kthente mbulimin satelitor të Krimesë, sepse Ukraina “tani po shkon shumë larg dhe po fton humbjen strategjike”, shkruan Isaacson.
Terreni i panjohur në të cilin u gjendën zyrtarët ukrainas dhe amerikanë duke u mbështetur në dashamirësinë e një miliarderi të paparashikueshëm për komunikimet në fushën e betejës çoi në një konflikt vjeshtën e kaluar se kush do të paguante për terminalet Starlink.
Konkretisht, në tetor të vitit të kaluar, Musk i tha Pentagonit se SpaceX nuk do të vazhdojë të paguajë faturat për pajisjet satelitore dhe mediat shkruajnë se ai në fakt i ka thënë Pentagonit se ata duhet të marrin përsipër financimin e satelitëve Starlink në Ukrainë.
Multimiliarderi më pas tha se shërbimet Starlink të SpaceX nuk kishin marrë asnjë financim nga Departamenti i Mbrojtjes i SHBA-së dhe se SpaceX po humbte afërsisht 20 milionë dollarë në muaj për shkak të shërbimeve të papaguara dhe kostove që lidhen me masat e sigurisë për t’u mbrojtur kundër luftës kibernetike.
Në atë postim në Twitter në atë kohë, i cili erdhi pas raportimeve të mediave për kërkesën e tij drejtuar Pentagonit, Musk ndryshoi mendje dhe shkroi: “Dreqin, ne do të vazhdojmë të financojmë qeverinë ukrainase falas”.
“SpaceX përfundimisht arriti të bëjë një marrëveshje me qeveritë e SHBA-së dhe Evropës për të paguar edhe 100,000 pjata të reja satelitore për Ukrainën në fillim të vitit 2023”, shkruan Isaacson.