Liz Truss është kandidate për garën e postit të kryeministres së Britanisë së Madhe. Sot në orën 12:30 do të shpallet vendimi e më pas do të vijojnë procedurat e mëtejshme.
Kush është Truss?
47-vjeçaja, ka lindur në Oxford, Britani. Ajo është diplomuar në Univeritetin Oxford dhe është e martuar me kontabilistin Hugh O’Leary të cilët kanë dy vajza. Në moshën 7-vjeçare, Liz Truss luajti rolin e Margaret Thatcher në zgjedhjet e përgjithshme të shkollës së saj, por ndryshe nga kryeministrja, e cila fitoi një shumicë të madhe në 1983, ajo nuk rezultoi e suksesshme.
Shumë vite më vonë, Truss, 47-vjeç, kujtoi: “Unë e hodha rastin dhe mbajta një fjalim të përzemërt në mbledhje, por përfundova me zero vota. Nuk votova as për veten time”.
39 vite më vonë, ajo ka mundësinë për të ndjekur me të vërtetë shembullin e Zonjës së Hekurt dhe për t’u bërë udhëheqëse dhe kryeministre konservatore.
Truss shkoi në Universitetin e Oksfordit, ku studioi për filozofi, politikë dhe ekonomi dhe ishte aktive në politikën studentore, fillimisht për Liberal Demokratët. Në konferencën e partisë në vitin 1994, ajo foli në favor të shfuqizimit të monarkisë, duke u thënë delegatëve në Brighton: “Ne Liberal Demokratët besojmë në mundësitë për të gjithë. Ne nuk besojmë se njerëzit kanë lindur për të sunduar”. Pas diplomimit ajo punoi si kontabiliste për Shell, dhe Cable & Wireless, dhe u martua me kolegun e kontabilistit Hugh O’Leary në vitin 2000.
Truss qëndroi si kandidate konservatore për Hemsëorth, ëest Yorkshire, në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 2001, por humbi. Ajo pësoi një tjetër humbje në Calder Valley, gjithashtu në ëest Yorkshire, në 2005.
Me ambiciet e saj politike, ajo u zgjodh si këshilltare në Greenëich, në juglindje të Londrës, në vitin 2006, dhe nga viti 2008 punoi gjithashtu për qendrën e të djathtës për Reformën. Udhëheqësi konservator David Cameron e vendosi Truss në “listën A” të kandidatëve me përparësi për zgjedhjet e vitit 2010 dhe ajo u zgjodh për të kandiduar për vendin e sigurt të Norfolkut Jugperëndimor. Por ajo u përball shpejt me një betejë kundër moszgjedhjes nga shoqata konservatore e zonës, pasi u zbulua se ajo kishte pasur një lidhje me deputetin konservator Mark Field disa vite më parë.
Përpjekja për ta rrëzuar dështoi dhe Truss vazhdoi të fitonte vendin me më shumë se 13 mijë vota. Ajo ishte bashkëautore e një libri, Britannia Unchained, me katër deputetë të tjerë konservatorë të zgjedhur në vitin 2010, i cili rekomandonte heqjen e rregullores shtetërore për të rritur pozicionin e MB-së në botë, duke e shënuar atë si një avokate të shquar të politikave të tregut të lirë në bankat konservatore.
Nën kryesinë e Theresa May, ajo shërbeu si sekretare e drejtësisë përpara se të kalonte për t’u bërë kryesekretare e Thesarit. Kur Boris Johnson u bë kryeministër në vitin 2019, Truss u transferua në sekretaren e tregtisë ndërkombëtare. Në vitin 2021, në moshën 46-vjeçare, ajo u zhvendos në një nga punët më të larta në qeveri, duke marrë detyrën nga Dominic Raab si sekretare e jashtme. Në këtë rol, ajo ka kërkuar të zgjidhë problemin nyje të Protokollit të Irlandës së Veriut, duke hequr pjesë të një marrëveshjeje BE-MB pas Brexit, një lëvizje që BE-ja e kritikoi ashpër. Ajo siguroi lirimin e dy shtetasve britaniko-iranianë, të cilët ishin arrestuar dhe ndaluar.
Dhe kur Rusia pushtoi Ukrainën në shkurt, ajo mbajti një qëndrim të ashpër, duke këmbëngulur që të gjitha forcat e Vladimir Putin të largoheshin nga vendi. Sondazhet sugjerojnë se ajo është më e popullarizuar në mesin e anëtarëve të partisë sesa rivali i saj Rishi Sunak.