Danezëve iu bë një surprizë në natën e Vitit të Ri, ndërsa Mbretëresha Margrethe II njoftoi abdikimin e saj. Mbretëresha e vetme në fuqi në botë dhe monarkja më jetëgjatë në Evropë do të japë dorëheqjen më 14 janar, ditën kur bëhen 52 vjet nga dita kur u bë mbretëreshë. “Unë do t’ia lë fronin djalit tim, princit të kurorës Frederik”, deklaroi ajo drejtpërdrejt në TV.
Por çfarë dimë për mbretin e ri të Danimarkës?
Princi i kurorës Frederik njihej në Danimarkë si një princ i shoqërueshëm në fillim të viteve 1990, por perceptimet filluan të ndryshonin pasi ai u diplomua në Universitetin Aarhus në 1995 me një master në shkencat politike. Ai ishte i pari nga familja mbretërore daneze që përfundoi një arsim universitar. Gjatë studimeve ai kaloi një kohë në Harvard në Shtetet e Bashkuara, ku u regjistrua me pseudonimin Frederik Henriksen.
Më vonë ai shërbeu në marinën daneze, ku u mbiquajt “Pingo” – e cila sipas Mail u fitua pasi rrobat e tij u mbushën me ujë gjatë një kursi zhytjeje dhe ai duhej të ecte si pinguin. 55-vjeçari e ka fituar emrin e tij si guximtar, duke marrë pjesë në një ekspeditë katër-mujore të skive nëpër Grenlandë në vitin 2000. Ai është shtruar në spital për aksidente me sajë dhe skuter.
“Unë nuk dua të mbyll veten në një kështjellë. Unë dua të jem vetvetja, një qenie njerëzore,” tha ai një herë, duke këmbëngulur se do t’i përmbahej kësaj edhe pasi të merrte fronin.
Princi i kurorës Frederik, ashtu si mbreti i Britanisë Charles III, njihet për pasionin e tij për mjedisin. Ai është zotuar të “udhëheqë anijen” e Danimarkës në të ardhmen.
Gruaja e tij me origjinë australiane, Princesha Mary, u rrit në ishullin e Tasmanisë dhe punonte si avokate kur dyshja u takuan në vitin 2000, në një bar në Sidnei gjatë Lojërave Olimpike.
Ajo një herë tha në një intervistë se nuk e dinte se ai ishte princi i Danimarkës kur u takuan, duke thënë: “Gjysmë ore më vonë dikush erdhi tek unë dhe më tha: “A e dini kush janë këta njerëz?”
Ata konsiderohen nga disa se përfaqësojnë vlera moderne dhe janë përpjekur t’u japin katër fëmijëve të tyre – një vajzë, djalë dhe binjakë – një edukim sa më normal, duke i dërguar kryesisht në shkollat shtetërore.
Ndryshe nga tradita mbretërore britanike, nuk do të ketë ceremoni formale kurorëzimi për princin e kurorës Frederik. Në vend të kësaj, pranimi i tij do të shpallet nga Kështjella Amalienborg në Kopenhagë atë ditë. Ai do të bëhet Mbret i Danimarkës dhe kreu i shtetit në vend – i cili është një monarki kushtetuese – si dhe në Grenlandë dhe Ishujt Faroe.
Mbretëresha Margrethe II është mbretëresha e vetme në fuqi në botë dhe monarkja aktuale me shërbimin më të gjatë në Evropë, duke marrë fronin pas vdekjes së babait të saj, mbretit Frederik IX në 1972. 83-vjeçarja zbuloi se vendimi ishte marrë pas një periudhe reflektimi pas operacionit në shpinë në fillim të vitit 2023.
“Kirurgjia natyrshëm bëri të mendosh për të ardhmen – nëse kishte ardhur koha për t’ia lënë përgjegjësinë brezit të ardhshëm,” tha ajo. “Kam vendosur që tani është koha e duhur”, shtoi ajo dhe falënderoi publikun danez për mbështetjen e tyre ndër vite.