Unioni Demokristian (CDU), partia opozitare konservatore e Gjermanisë, duket se ka fituar bindshëm zgjedhjet e mbajtura të dielën. Me këtë rezultat, Friedrich Merz pritet të bëhet kancelari i ardhshëm i Gjermanisë. Social Demokratët në pushtet, të udhëhequr nga Olaf Scholz, po shohin një rënie të mprehtë të mbështetjes, ndërsa Alternativa e ekstremit të djathtë për Gjermaninë (AfD) është në rrugën e duhur për rezultatin e saj më të fortë që nga Lufta e Dytë Botërore.
Zgjedhjet mes sfidave europiane
Zgjedhjet u zhvilluan pasi Europa përballet me sfida të shumta, duke përfshirë marrëdhëniet me administratën Trump, luftën e vazhdueshme Rusi-Ukrainë dhe shqetësimet për sigurinë kontinentale. Këto çështje luajtën një rol të rëndësishëm në formësimin e ndjenjës së votuesve.
Kush është Friedrich Merz?
Friedrich Merz, i cili ka të ngjarë të jetë kancelari i ardhshëm i Gjermanisë, ka lidhje të gjata me Shtetet e Bashkuara. Ai e ka vizituar vendin mbi 100 herë dhe ka shprehur admirim për ish-presidentin Ronald Reagan.
Merz ka punuar në firma të mëdha, duke përfshirë BlackRock, duke grumbulluar pasuri të konsiderueshme. Kritikët argumentojnë se ai përdori lidhjet politike për biznesin, ndërsa mbështetësit thonë se përvoja e tij korporative i jep atij njohuri të vlefshme.
Merz dikur shihej si një yll në rritje në CDU, por humbi nga Angela Merkel në 2002. Pas largimit nga politika, ai ndërtoi një karrierë në biznes përpara se të kthehej në 2022 si lider i CDU. Ai ka mbajtur një qëndrim të vendosur ndaj azilkërkuesve dhe ka bashkëpunuar me AfD për kontrolle më të rrepta kufitare.
Ndërsa rritet pasiguria për mbështetjen e SHBA-së për Europën, Merz mbron për një siguri më të fortë evropiane. Ai madje ka sugjeruar që Gjermania duhet të diskutojë mbrojtjen bërthamore me Francën dhe Britaninë e Madhe.
“Gjermania duhet të marrë përgjegjësinë në Europë”, ka deklaruar Merz, duke e pozicionuar veten si një lider i përgatitur për të udhëhequr vendin në kohë të pasigurta.
Politikat e emigracionit të Gjermanisë për rishikim
Rezultatet e zgjedhjeve pasqyrojnë pakënaqësinë e votuesve me trajtimin e ekonomisë dhe emigracionit nga qeveria në ikje, me Alternativën e ekstremit të djathtë për Gjermaninë (AfD) që përfundon e dyta.
Priten politika më të forta emigracioni nën Merz
Merz është zotuar të forcojë kontrollet e imigracionit, duke përfshirë politika më të rrepta të dëbimit dhe masat për të frenuar migrimin e parregullt. Plani i tij prej pesë pikash, i prezantuar më herët, bën thirrje për kontrolle të zgjeruara kufitare, një ndalim të hyrjes për emigrantët pa dokumente dhe dëbime të përshpejtuara – politika që mund të përballen me sfida ligjore sipas ligjit të Bashkimit Europian.
Pikat kryesore të planit të CDU-së për imigracionin:
1. Kontrolle më të rrepta kufitare: Merz propozon rikthimin e kontrolleve të kufirit të brendshëm, duke përmendur shqetësimet e sigurisë. Megjithatë, sipas rregullave të Shengenit, masa të tilla lejohen vetëm përkohësisht dhe në raste të jashtëzakonshme, si gjatë pandemisë COVID-19 ose pas sulmeve terroriste.
2. Ndalimi i hyrjes për migrantët pa dokumente: Plani përfshin një “ndalim de facto të hyrjes” për individët pa dokumente të vlefshme, duke përfshirë azilkërkuesit. Megjithatë, ligji i BE-së kërkon që azilkërkuesit të përpunohen pas mbërritjes në vendin e parë të BE-së ku hyjnë, gjë që mund të çojë në mosmarrëveshje me vendet fqinje si Austria.
3. Rregulla më të rrepta të dëbimit: CDU synon të përshpejtojë dëbimet, veçanërisht për azilkërkuesit e refuzuar të lidhur me aktivitete kriminale. Sfida qëndron në barrierat ligjore dhe kundërshtimin e disa shteteve të BE-së që refuzojnë të marrin përsëri individët e dëbuar.
4. Shpallja e një “Emergjence Kombëtare”: Merz ka sugjeruar që të thirret neni 72 i Traktatit të BE-së për të shpallur një emergjencë kombëtare, duke lejuar kufizime të zgjatura kufitare. Megjithatë, vërtetimi i ekzistencës së një emergjence në kushtet aktuale do të ishte ligjërisht i vështirë.
5. Shtytje për reformën në mbarë BE-në: Nëse CDU fiton zgjedhjet e ardhshme federale, qasja e saj mund të bëjë presion ndaj Bashkimit Europian për të reformuar ligjet e tij për azilin. Disa shtete anëtare e kanë kritikuar sistemin aktual si joefikas, duke çuar potencialisht në ndryshime më të gjera.
AfD gati dyfishoi pjesën e saj të votave në krahasim me zgjedhjet e fundit, duke përfituar nga shqetësimet e votuesve për emigracionin, veçanërisht pas incidenteve të fundit të dhunshme që përfshijnë azilkërkuesit. Partia fitoi tërheqje të konsiderueshme në Gjermaninë lindore, ku zhgënjimi për fluksin e refugjatëve ka qenë i lartë. Megjithatë, Merz ka përjashtuar çdo koalicion me AfD, duke përmendur retorikën e saj ekstremiste dhe historinë e diskutueshme.
Sfidat në zbatimin e kontrolleve më të rrepta të emigracionit
Politikat e propozuara të Merz-it për imigracionin mund të hasin në pengesa ligjore dhe diplomatike. Sipas rregulloreve të BE-së, azilkërkuesit duhet të përpunohen në shtetin e parë anëtar ku hyjnë dhe azilkërkuesit e refuzuar nuk mund të kthehen me forcë pa marrëveshje nga vendet fqinje. Austria, për shembull, tashmë ka deklaruar se nuk do të marrë mbrapsht emigrantët e deportuar nga Gjermania.
Për më tepër, shpallja e një “emergjence kombëtare” për mbylljen e kufijve, siç ka sugjeruar Merz, do të kërkonte justifikim ligjor. Qeveria në largim argumenton se kontrollet ekzistuese kufitare kanë reduktuar tashmë migrimin e parregullt dhe se kufizimet e mëtejshme ka të ngjarë të bien ndesh me rregullat e BE-së.
Opinioni publik mbi emigracionin luajti një rol kyç në rezultatin e zgjedhjeve. Shumë votues shprehën zhgënjimin me trajtimin e migracionit nga qeveria në largim, ndërsa të tjerë shprehën shqetësime për rritjen e kostove dhe stagnimin ekonomik. Ndërkohë, mbështetësit e AfD-së e panë partinë si opsionin e vetëm të zbatueshëm për trajtimin e çështjeve të emigracionit. Megjithatë, rezistenca ndaj politikave të ekstremit të djathtë mbetet e fortë.
Ndërsa Merz përgatitet të marrë detyrën, debati i imigracionit do të mbetet një çështje qendrore në politikën gjermane, duke formësuar si politikat e brendshme ashtu edhe marrëdhëniet me Bashkimin Europian.