Derisa Ukraina e ka shënuar Ditën e Përkujtimit të Holodomorit më 22 nëntor, Rusia e kreu një sulm të madh gjatë natës, në një kohë kur trysnia ndaj Kievit po rritet për ta pranuar një marrëveshje për paqe, e ndërmjetësuar nga Shtetet e Bashkuara, për t’i dhënë fund luftës.
Të shtunën e katërt të nëntorit, ukrainasit nderojnë viktimat e Holodomorit, urisë së madhe të shkaktuar nga njeriu dhe e orkestruar nga Qeveria sovjetike në vitet ‘30, e cila çoi në vdekjen e miliona ukrainasve.
Në një postim në X, presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha se “të gjithë e dimë si dhe pse” ndodhi uria.
“Dhe, edhe një herë po mbrohemi nga Rusia; një Rusi që nuk ka ndryshuar, e cila po sjell vdekje përsëri”, shtoi ai.
Zelensky nuk e përmendi planin e paqes të hartuar nga SHBA-ja, por shkroi: “E kemi mbrojtur Ukrainën, e mbrojmë tani dhe do ta mbrojmë gjithmonë. Sepse, ky është i vetmi vend që kemi. Dhe, në shtëpinë tonë, Rusia nuk do të jetë kurrë zot”.
Gjatë natës, Rusia sulmoi Ukrainën me mbi 100 dronë dhe një raketë balistike, duke goditur një pikë të rëndësishme kufitare me Rumaninë.
Mbrojtja ajrore ukrainase rrëzoi 89 nga 104 dronët sulmues të lëshuar nga drejtime të ndryshme në të gjithë Rusinë dhe territoret e pushtuara, tha ushtria ukrainase më 22 nëntor.
Megjithatë, 13 dronë goditën 15 lokacione, dhe një raketë balistike Iskander-M goditi objektivin e saj.
Një dron rus dëmtoi infrastrukturën në pikëkalimin Orlivka në kufirin Ukrainë–Rumani, duke detyruar ndërprerjen e përkohshme të operacioneve të kompleksit të trageteve. Dy persona u plagosën dhe 11 kamionë u dëmtuan, së bashku me disa ndërtesa administrative, njoftuan zyrtarët.
Sulmet vijnë teksa presidenti i SHBA, Donald Trump, po ushtron trysni mbi Ukrainën që ta pranojë një plan paqeje me 28 pika deri më 27 nëntor, duke kërcënuar se do ta ndalë mbështetjen amerikane nëse Kievi e s’e pranon propozimin.
Plani kërkon që Ukraina ta dorëzojë mbi 20 për qind të tokës së saj, ta kufizojë ushtrinë nga 880.000 në 600.000 trupa, dhe të heqë dorë nga synimi për anëtarësim në NATO.
Duke iu drejtuar kombit, Zelensky tha më 21 nëntor se vendi i tij po përballet me “një nga çastet më të vështira” në historinë e tij teksa shqyrton planin e paqes të hartuar nga SHBA-ja.
Ndërkohë, presidenti rus, Vladimir Putin, duket se e mirëpriti propozimin amerikan, duke thënë se ai mund të shërbejë si bazë për një marrëveshje përfundimtare për paqe.
Ky ishte konfirmimi i tij i parë publik se Moska e ka pranuar planin. Putin paralajmëroi se forcat ruse do të vazhdojnë përparimin nëse Ukraina e refuzon marrëveshjen.
Në një postim në X më 22 nëntor, nënpresidenti amerikan JD Vance mbrojti kornizën e planit, duke renditur tri kërkesa: ndalimin e vrasjeve duke ruajtur sovranitetin e Ukrainës, pranueshmërinë nga të dyja palët dhe maksimizimin e gjasave që lufta të mos rifillojë.
Vance iu përgjigj kritikëve duke thënë se ata “jetojnë në botë fantazie”, duke argumentuar se është joreale të besohet se “më shumë para, më shumë armë, ose më shumë sanksione” do të sillnin fitore.
“Çdo kritikë ndaj planit të paqes në të cilin po punon administrata, ose e keqkupton kornizën ose shtrembëron realitetin në terren”, shkroi ai.
Ndërkohë, udhëheqësit evropianë po përpiqen të reagojnë pasi u zunë të papërgatitur nga plani, i cili u zhvillua pa pjesëmarrjen e tyre.
Kancelari gjerman Friedrich Merz, presidenti francez Emmanuel Macron dhe kryeministri britanik Keir Starmer zhvilluan një telefonatë urgjente me presidentin Zelensky më 21 nëntor, duke theksuar se “çdo marrëveshje që prek shtetet evropiane kërkon miratimin e partnerëve evropianë”.
Udhëheqësit e BE-së u takuan më pas në margjinat e një samiti të G20-ës në Johanesburg, Afrikën e Jugut, më 22 nëntor, për ta bashkërenduar përgjigjen e tyre.
