Nga Daniel Trilling
Javën e kaluar Parlamenti i Britanisë miratoi një ligj që synon të ripërcaktojë realitetin. Akti i Sigurisë së Ruandës e shpall Ruandën një vend “të sigurt”, pavarësisht nga provat për të kundërtën – dhe urdhëron gjykatat britanike të bëjnë të njëjtën gjë. Qëllimi i tij është të lejojë qeverinë britanike që më në fund, pas dy vitesh, të zbatojë politikën e saj për të dëbuar përgjithmonë azilkërkuesit në Ruandë.
Disa nga njerëzit më të rrezikuar në Britani do të mblidhen, do të arrestohen dhe më pas – në teori – do të fluturojnë rreth 4000 milje për në kryeqytetin e Ruandës, Kigali. Çfarë duhet bërë me njerëzit që kërkojnë azil është një nga çështjet më komplekse të politikave me të cilat përballen qeveritë anembanë botës dhe qeveria britanike këmbëngul se ka përgjigjen: premtimi i egërsisë vizatimore.
Në prill të vitit 2022, kryeministri Boris Johnson njoftoi një marrëveshje shumëmilionëshe me Ruandën që do të lejonte qeverinë britanike të vendoste “dhjetëra mijëra” azilkërkues në fluturime me një drejtim për në Kigali.
Azilkërkuesit kanë kaluar në Britani nga Franca për dekada, shpesh të fshehur në kamionë që kalojnë përmes tunelit të Kanalit. Por rritja e kontrolleve të sigurisë në ato rrugë dhe një rënie e përkohshme e trafikut gjatë bllokimeve të Covid, kishin çuar në një rritje të mprehtë të përqindjes së njerëzve që kalonin Kanalin Anglez me varka të vogla. Kjo metodë shumë e dukshme dhe e rrezikshme ka shkaktuar shumë polemika në Britani. Politika e Ruandës do të ndihmonte, pretendonte qeveria, sepse dëbimi i disa prej atyre që ia dolën të arrinin në Britani do t’i pengonte të tjerët të përpiqeshin.
Marrëveshja u dënua nga grupet e të drejtave të njeriut dhe agjencia e Kombeve të Bashkuara për refugjatët, e cila u kërkoi të dy vendeve të rimendonin planet, dhe më pas ajo u vonua nga sfidat ligjore. Në nëntor të vitit të kaluar, gjykata më e lartë e Britanisë e gjeti këtë politikë të paligjshme me arsyetimin se Ruanda – ku policia vrau 12 refugjatë kongolez gjatë një proteste në vitin 2018 – nuk ishte një vend i sigurt për të dëbuar azilkërkuesit. Ruanda, tha gjykata, mund t’i kthejë ata në vende ku jeta e tyre mund të jetë në rrezik.
Kjo mund të ketë sjellë fundin e politikës. Por Rishi Sunak, i cili ishte bërë kryeministër në tetor 2022, u zotua ta ringjallë atë. Ligji që kaloi javën e kaluar synon të anulojë vendimin e gjykatës duke deklaruar se Ruanda është e sigurt. Siç vërejti një ish-avokat i lartë i qeverisë javën e kaluar, “Ajo që po bën akti është ta bëjë të ligjshëm dërgimin e njerëzve në Ruandë, pavarësisht nëse është e sigurt apo jo”. Mund të pasojnë më shumë sfida ligjore.
*Daniel Trilling është autori, i “Dritat në distancë: Mërgimi dhe streha në kufijtë e Evropës”.
Burimi: New York Times