Përkufizimet themelore të përfshira në një “non-paper” për zgjidhjen e problemeve mes Kosovës dhe Serbisë janë afër pikëpamjeve të të dy vendeve, megjithëse nuk ka asnjë provë që Berlini dhe Parisi e ideuan letrën, thotë akademiku gjerman, Franz-Lothar Altmann për gazetën serbe, Danas, duke komentuar dokumentin jozyrtar, vërtetësia e të cilit nuk është provuar ende, transmeton Gazeta Express.
Në këtë “non-paper” përmendet se Kosova dhe Serbia “do ta respektojnë sovranitetin dhe integritetin e ndërsjellë”, do të ketë “Distrikt Autonom të Kosovës Veriore”, status të veçantë për Kishën Ortodokse Serbe, etj.
Duke komentuar përmbajtjen e këtij dokumenti jozyrtar, akademiku i pavarur gjerman, Franz-Lothar Altmann tha se në atë “non-paper” ka një pasqyrë, e cila, sipas tij, natyrisht quhet ashtu, sepse palët e përfshira nuk duan që t’i rrezikojnë idetë që në fillim, gjë që thotë se ndoshta do të ndodhte nëse Gjermania dhe Franca do ta njihnin autorësinë e letrës.
“Unë nuk jam aq afër politikës së Berlinit zyrtar këto ditë për të konfirmuar nëse përmbajtja e kësaj ‘non-paper’ vërtet pasqyron politikën e Berlinit ndaj Kosovës dhe Serbisë. Sidoqoftë, unë supozoj se ka bisedime të vazhdueshme midis Parisit dhe Berlinit për këtë çështje, sepse të dy palët duan t’i çojnë gjërat përpara. Dhe unë gjithashtu mendoj se, në parim, zgjidhjet janë propozuar në përputhje me idetë themelore të diskutuara në qarqet politike në Berlin”, tha Altmann.
Ai shtoi se Gjermania e ka njohur Kosovën dhe vazhdon ta mbështesë planin e Ahtisaarit për zgjidhjen e çështjes së saj si shtet.
“Nga ana tjetër, Berlini e di shumë mirë se njohja e plotë e sovranitetit të Kosovës është një hap shumë i vështirë për Beogradin dhe se krijimi përfundimtar i një Asociacioni pothuajse të pavarur është në njëfarë mase e vështirë të pranohet për Prishtinën. Mjeti i vetëm vërtetë i fuqishëm, ose leva në procesin e ardhshëm të negociatave është vendosja e një qëllimi përfundimtar për të dy palët, për Serbinë dhe Kosovën, dhe ai është anëtarësimi në BE. Marrëveshja përfundimtare është e paimagjinueshme”, shprehet Altmann.
Sipas tij, kjo “non-paper” është shumë e rëndësishme, sepse edhe një herë tregon qartë se çfarë është në lojë dhe cilat janë pozicionet e vështira themelore që duhet kapërcyer.
Duke folur për të njëjtën temë, udhëheqësi i projektit “Studimet e Shpërbërjes” të Qendrës për Gjeopolitikë dhe Strategji në Universitetin e Cambridgeit, Timothy Less, thotë ai nuk ka asnjë informacion të brendshëm në lidhje me këtë “non-paper”, dhe se ai nuk e di se nga vjen apo edhe nëse ajo është e vërtetë.
“Ajo që di është se Koha Ditore thotë se është një letër francezo-gjermane dhe se ambasadori gjerman thotë se nuk është. Duke gjykuar nga gjuha dhe përmbajtja, ky dokument u krijua me siguri në Evropën Perëndimore dhe sipas supozimeve të mia, ajo erdhi nga zyra e Lajçak, sepse ai po udhëheq procesin e ndërmjetësimit. Kjo do të ishte në përputhje me komentin e ambasadorit gjerman në Prishtinë. Ky ‘non-paper’ duket si një përpjekje për të marrë parasysh kundërshtimet e shqiptarëve të Kosovës ndaj Asociacionit duke e kufizuar atë territorialisht në veri. Për sa i përket Gjermanisë, nuk ka asgjë në letër që bie në kundërshtim me pozicionin e saj, i cili thotë se ‘Serbia duhet ta njohë Kosovën dhe nuk mund të ketë ndryshime kufijsh’, por kjo, sigurisht, nuk konfirmon që gjermanët e kanë shkruar atë”, shprehet ai.
Less thekson se sasia interesante e “non-paperave” për Ballkanin që qarkullojnë në Bruksel këto ditë është “non-paper” kroate për Bosnjën, “non-paper” sllovene, dhe tani kjo, e cila sugjeron që liderët evropianë e kanë njohur qasjen ekzistuese të BE-së.
Duhet të kujtohet se dialogu politik midis Kosovës dhe Serbisë po planifikohet të vazhdojë nga mesi i majit, me një takim midis kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti dhe presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, nën ndërmjetësimin e Miroslav Lajçak në Bruksel. Pas këtij takimi, bisedime mbi temën e normalizimit të marrëdhënieve midis të dy palëve pritet të mbahen në Paris, në prani të residentit francez, Emanuel Macron.
