Ministria e Mbrojtjes ka hedhur për konsultim publik projektligjin e ri “Për importin, eksportin dhe transitin e armëve të zjarrit, komponentëve kryesorë dhe municioneve”.
Qëllimi kryesor i këtij akti është forcimi i kontrollit shtetëror mbi transferimet ndërkombëtare të këtyre mallrave, duke synuar parandalimin e prodhimit dhe trafikimit të paligjshëm.
Ky projektligj është një hap thelbësor drejt harmonizimit të legjislacionit shqiptar me standardet më të larta ndërkombëtare, në përputhje me Rregulloren (BE) 2025/41 dhe Protokollin e Kombeve të Bashkuara për Armët e Zjarrit.
Projektligji i ri synon të vendosë masa më të forta dhe të detajuara për kontrollin e lëvizjes së armëve të zjarrit, me qëllim zbatimin e nenit 10 të Protokollit të OKB-së kundër krimit të organizuar ndërkombëta
Një nga pikat kryesore është përcaktimi i detyrave të Autoritetit të Kontrollit Shtetëror të Eksporteve (AKSHE), i cili do të jetë institucioni përgjegjës për licensimin dhe kontrollin e këtyre transferimeve deri në destinacionin përfundimtar. Ky Autoritet ka tashmë eksperiencë në kontrollin e mallrave ushtarake dhe të teknologjive me përdorim të dyfishtë.
Detajet kryesore të kërkesave të reja
Në thelb, projektligji sjell disa kërkesa të reja. Neni 6 përcakton se ndalohet importi i mallrave të pa-markuara, duke theksuar se armët e zjarrit lejohen për qarkullim të lirë vetëm nëse përmbushin kërkesat e markimit sipas ligjeve në fuqi.
Nga ana tjetër, përcaktohen qartë llojet e reja të autorizimeve për import dhe eksport, si:
Autorizime një të vetme, për një dërgesë, të vlefshme deri në 1 vit.
Autorizime të shumëfishta për dërgesa të shumta, të vlefshme deri në 3 vjet.
Autorizime Kombëtare të Përgjithshme që autorizojnë drejtpërdrejt eksportin nëse plotësohen kushtet specifike.
Projektligji gjithashtu parashikon procedurat e mbikëqyrjes dhe kontrolleve gjatë dhe pas dërgesës, si dhe futjen e një sistemi elektronik licensimi dhe rregullat për tarifat e aplikimit.
Me këtë hap, Shqipëria synon të forcojë kapacitetet e saj për të luftuar krimin e organizuar, duke pasur një sistem më efikas dhe transparent të kontrollit të tregtisë ndërkombëtare të armëve.