Kryeministri polak tha se Komisioni rrezikon “fillimin e luftës së tretë botërore” nëse zgjedh të mos i japë dritë jeshile planit polak të rimëkëmbjes.
Kryeministri i Polonisë ka akuzuar BE-në se i ka bërë kërkesa Varshavës me “armën në kokë”, duke i kërkuar Brukselit të tërheqë pas kërcënimet për sanksione ligjore dhe financiare nëse dëshiron të zgjidhë krizën e shtetit të së drejtës në vend. Në një lëvizje për të lehtësuar tensionet në mosmarrëveshjen, e cila ka ngritur frikën për një dalje të Polonisë nga BE-ja, Mateusz Morawiecki paralajmëroi se nëse Komisioni Evropian “fillon luftën e tretë botërore” duke i mbajtur paratë e premtuara Varshavës, ai do të “mbronte të drejtat e polakëve me çdo kusht“.
Komisioni e ka kërcënuar Poloninë me sanksione pasi Gjykata e Lartë e vendit vendosi këtë muaj se elementët kryesorë të ligjit të BE-së ishin të papajtueshme me kushtetutën e saj. Vendimi shënoi një përshkallëzim të madh të një beteje ligjore mbi ndryshimet në sistemin gjyqësor të Polonisë që partia qeverisëse e Morawieckit thotë se janë të nevojshme për të rritur efikasitetin.
Brukseli thotë se ata kërcënojnë pavarësinë e gjyqësorit dhe lidhjet themelore ligjore që e mbajnë BE-në të bashkuar. Qëndrimi tashmë ka vonuar miratimin e paketës së rimëkëmbjes ekonomike të Polonisë prej 36 miliardë eurosh Covid-19 nga Brukseli. Disa vende anëtare dhe pjesë të komisionit kanë bërë thirrje gjithashtu për një mekanizëm të ri kushtëzimi që mund të kërcënojë dhjetëra miliarda euro në fondet vjetore të BE-së të paguara në Varshavë.
Ndërsa Morawiecki tha se çdo veprim për të reduktuar “fondet e kohezionit” do të përballej me hakmarrje të fortë.
“Çfarë do të ndodhë nëse Komisioni Evropian do të nisë luftën e tretë botërore? Nëse ata fillojnë luftën e tretë botërore, ne do të mbrojmë të drejtat tona me çdo armë që kemi në dispozicion”, tha ai kur u pyet nëse Polonia mund të vërë veton ndaj vendimeve kritike mbi legjislacionin, siç është paketa historike e BE-së për klimën.
“Por nëse dikush do të na sulmojë në një mënyrë krejtësisht të padrejtë, ne do të mbrohemi në çdo mënyrë të mundshme. Ne mendojmë se kjo është një qasje tashmë diskriminuese dhe e diktuar [nga Brukseli]. Por nëse kjo do të jetë edhe më keq, ne do të duhet të mendojmë për strategjinë tonë.”- shtoi ai.
Morawiecki tha se bisedimet me liderët e BE-së, përfshirë Angela Merkelin e Gjermanisë, Emmanuel Macron të Francës dhe von der Leyen, në të cilat ai parashtroi argumentin qendror të Varshavës se BE-ja po tejkalonte kompetencat e saj ligjore, ishin “shumë të kënaqshme”. Por ai tha se nëse komisioni dëshiron të gjejë një kompromis, ai duhet të anulojë vendimin e tij të shtatorit për të marrë gjoba ditore kundër Varshavës derisa ajo të zbatojë një sërë vendimesh të GJED-së lidhur me reformën e saj gjyqësore.
“Për fat të mirë ky është një proces politik. Dhe proceset politike mund të ndalen nga politikanët. Kjo do të ishte gjëja më e mençur që ata mund të bëjnë. Sepse atëherë nuk po flasim me njëri-tjetrin me armë në kokë. Pikërisht kjo situatë krijon një mungesë relative të oreksit tonë për çdo veprim të mëtejshëm. Ne do t’i marrim këto para herët a vonë. Sa më vonë ta marrim atë, aq më e fortë do të jetë prova se ekziston ky trajtim diskriminues dhe një lloj qasjeje diktatuese nga Komisioni Evropian.”-tha ai.
Disa shtete anëtare kanë kërkuar që komisioni të vonojë miratimin e paketës së rimëkëmbjes, të cilën Polonia e paraqiti në fillim të majit, për shkak të bllokimit të shtetit ligjor. Komisioni duhet të kryejë vlerësimin e tij brenda dy muajve nga paraqitja e tij.
“Këto para duhet të ishin paguar tashmë. Kjo është një shkelje e procedurës nga komisioni. Ata janë në shkelje të sundimit të ligjit. Ne nuk do të dorëzohemi, nuk do të heqim dorë nga sovraniteti ynë për shkak të këtij presioni,” -shtoi ai.
Një numër deputetësh dhe ministrash nga koalicioni qeverisës i Polonisë kanë sugjeruar se vendi mund të konsiderojë një dalje nga BE nëse nuk sheh asnjë përfitim nga anëtarësimi. Por Morawiecki hodhi poshtë frikën se përballja mund të provokonte një fushatë publike që do ta bënte Poloninë, dikur “fëmija poster” i BE-së për zgjerimin lindor, të largohej nga blloku.
Marrë nga Financial Times.